موزه های سوانح طبیعی به مثابه ی پدافند غیرعامل

سوانح طبیعی، هر ساله خسارات جانی و مالی جبرا نناپذیری را در سراسر دنیا به بار می آورد. مسئله ی دفاع و آمادگی در برابر این سوانح به عنوان بخشی از مفهوم پدافند غیر عامل تلقی می شود. یکی از رویکردهای مهم در زمینه ی آمادگی در رویارویی با اینگونه وقایع، آموزش صحیح افراد و افزایش سطح آگاهی ایشان در مواجهه با این سوانح می باشد. اگر چه مکان هایی مانند اتاق های بحران درآموزش و آمادگی مسئولین امر در زمینه ی مواجهه با سوانح کم شایانی نموده است، اما این مکان ها درآموزش عموم مردم در این زمینه کارایی چندانی نداشته اند. یکی از راهکارهای افزایش سطح آگاهی از طریق آموزش عمومی ، بوجود آمدن یکسری از موزه ها است که هدف اصلی آنها نمایش اینگونه سوانح و پاسداشت یاد و خاطره ی قربانیان این مصیبت هاست. این موزه ها درصدد کمک به جلوگیری از فجایع و آگاهی نسبت به خطراتی است که میراث مادی و معنوای مان را تهدید می کند. مسئله ی اصلی در برخورد با این بناها این است که موزه های سوانح چگونه و از چه طریقی و تا چه حدّی می توانند در آگاهی بخشی و اطلاع رسانی در مورد اینگونه سوانح مؤثر واقع شوند. اهمیت این موضوع تا آنجاست هر ساله تعداد زیادی از اینگونه بناها در مناطق در معرض سانحه ساخته شده و با برنامه های مختلف، سعی در آگاهی مردم در این زمینه دارند. به نظر می رسد کلید راهگشا در طراحی و برنامه دهی اینگونه بناها، برقراری ارتباط هرچه بیشتر و مؤثرتر بین تفریح و آموزش، جستجو و اطفای حس کنجکاوی مخاطبان و تجربه ی حسّ سوانح طبیعی از طریق مؤلفه های فرمی و فضایی موزه می باشد. در این نوشته از روش تحلیل محتوا و همچنین روش موردپژوهی بهره گرفته شده است و در این راستا با مطالعه اسناد و نقد محتوایی آنها و همچنین نقد معماری و برنامه های معین این بناها ، تلاش شده تا به نتایج قابل قبولی در این مطالعه دست یازیم.

Keywords:

سوانح طبیعی , موزه ی سوانح , آموزش , پدافند غیرعامل