شیوا غفاری جباری - کارشناس ارشد معماری، دانشکده معماری، دانشگاه علم و صنعت ایران

هدف از برنامه ریزی انرژی ساختمانی، حل مشکلات استفاده از انرژی در سطح کلان می باشد. لذا در این میان توجه به جنبه های فرهنگی و اجتماعی جامعه ضروری می نماید. چرا که یک برنامه ریزی موفق زمانی حاصل می شود که قابلیت اجرا در بستر فرهنگی یک جامعه را دارا باشد. امروزه آنچه در سطح جهانی در راس برنامه ریزی های انرژی مورد توجه قرار گرفته، مقوله توسعه پایدار است. لذا با فرض براینکه هدف از برناه ریزی انرژی، دستیابی به توسعه پایدار در سطح ملی می باشد، معماری اسلامی- که سرشار از روش های صحیح مصرف انرژی بوده و بخش ناگسستنی فرهنگ ایرانیست- به عنوان الگوی توسعه پایدار ملی مورد توجه قرار گرفته است. حال سوال پژوهش بر این است که تا چه میزان بین اهداف توسعه پایدار و معماری اسلامی تطابق وجود دارد و آیا می توان از آن بعنوان الگوی توسعه پایدار ملی در برنامه ریزی انرژی بناهای معاصر بهره برد؟ لذا این مقاله بر آن است که به بازشناسی شاخص های انرژی و جنبه های فرهنگی- اجتماعی حاصل از آن پرداخته و با مقایسه تطبیقی شاخص های آن با توسعه پایدار، امکان تحقق پذیری آن در دنیای معاصر را بررسی ک ند. در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای، بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که معماری اسلامی در زمینه های چگونگی مصرف انرژی، تطابق با اقلیم و پاسخ به نیازهای فرهنگی و اجتماعی در چارچوب اهداف توسعه پایدار قرار می گیرد. همچنین به دلیل بی زمانی و هماهنگی با ریشه های فرهنگی مردم ایران می تواند الگوی مناسبی برای روش ها و ابزار جدید در برناه ریز یانرژی بناهای معاصر باشد.

سیاست گذاری انرژی، توسعه پایدار ملی، معماری اسلامی، معماری معاصر، فرهنگ