مقدی خدابخشیان - دکتری معماری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)

معماری پایدار عرصه ای گسترده را شامل بوده و جنبه ساختمانی توسعه پایدار محسوب می گردد که به دنبال بحران های انرژی و محیطی دهه هفتاد قرن بیستم میلادی برای ترفیع مسائل بناهایی که پس ا از انقلاب صنعتی بدون توجه به مسا ل اقلیمی و محیطی با سبک بین المللی روی صحنه آمدند و جایگزین بناهای بومی گشتند، به مجامع علمی وارد شد. این حوزه شامل موضوعات گوناگونی است که همگی در راستای ارتقا سطح کیفی زندگی انسان در مبحث ساختمان عمل می نمایند. معماری بومی به دلیل روند شکل گیری تجربی خود پاسخگویی به تمامی نیازهای انسانی را فراتر از آنچه معماری به اصطلاح پیشرفته دوران مدرن و پس از آن بدان متوجه بود در بر می گرفت. معماری پایدار اهداف خاصی را دنبال می نماید و دارای شاخصه هایی است. این تحقیق در راستای پاسخ به این سوال است که اولأ؛ آیا اهداف معماری پایدار با شاخصه های معماری بومیدر تطابق قرار می گیرد؟ و دوم اینکه؛ اصول معماری بومی ایرانی چه ارتباطی با شاخصه های معماری سبز بومگرا دارد؟ طی بررسی های به عمل آمده به روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از تحقیق کیفی، در قیاس اهداف معماری پایدار با بنای بومی و غیر بومی و همچنین تطابق اصول معماری بومی ایرانی با معماری بومگرا یا سبزچنین دریافت شد که معماری بومی بر خلاف معماری غیر بومی دوران مدرن، تمامی شاخصه هایی را که لازم است که یک بنا داشته باشد تا به عنوان معماری پایدار محسوب شود را در خود مستتر دارد و فراتر از آن شامل مواردی است که قابلیت بهره برداری نوین را در بناهای امروزی دارا می باشند. با تطابق اصول معماری بومی ایرانی با معماری سبز بومگرا که از موضوعات معماری پایدار می باشد، چنین دریافت شد که پیشینه معماری پایدار در معماری بومی ایرانی وجود دارد و معماری ایرانی را می توان الگوی غنی از فنون ساختمانی پایدار دانست که پیشروتر از معماری پایدار امروز قرن ها پیش حل مسا ل زیستی و محیطی را در سرلوحه خویش قرار داده بود.

معماری پایدار، بنای بومی، معماری بومی ایرانی