علی علیمرادی - عضو هیات علمی گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
اکبر معتمدی مهر - عضو هیات علمی گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
محمدرضا ضیایی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

معمولاً سازمان فضایی شهرها تحت تأثیر متغیرهای زیادی قرار گرفته و در طی دوران های متمادی به تکامل رسیدن شهرها منجر م یگردند. از عوامل طبیعی و انسان ساخت که در شکل دهی به شهر و جهات توسعه آن اثرگذار هستند گرفته تا جریان های سیاسی اقتصادی و ساختار شبکه معابر که به عنوان استخوا نبندی شهر شناخته شده و عاملیبرای ساماندهی به کارکردهای شهری محسوب می گردند و همگی موجبات سکونت و تمرکز جمعیت را فراهم می کنند. در این میان جمعیت پذیری یا عدم جمعیت پذیری مکانها و محلات شهری و توزیع بهینه و مطلوب جمعیت ساکن در شهر چیزی است که برنامه ریزان شهری همواره در پی دستیابی به آن هستند تا سازمان فضایی شهر را درمحلات گوناگون آن در سطح یکنواخت و متعادلی قرار دهند. از اینرو مواردی از قبیل منطقه بندی، تعیین سرانه ها و تراکم ها که به توزیع بهینه جمعیت و کاربری ها در سطح شهر می پردازند به عنوان اهرم های کاربردی برای هدایت و کنترل توسعه شهری هستند که آینده اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی و کالبدی شهر را رقم می زنند.بر این اساس در پژوهش حاضر به مقوله تراکم ساختمانی و لزوم توجه به آن در محدوده بخش مرکزی شهر لش تنشاء پرداخته شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که وضعیت تراکم ناخالص جمعیتی و تراکم خالص مسکونی در شهر لشت نشاء به ترتیب 20 و 62 نفر در هکتار می باشد. وضعیت تراکم ساختمانی در لبه معابر اصلی به دلیلافزایش قیمت زمین و ملک، افزایش و با فاصله گرفتن از معابر اصلی ساختمانی کاهش می یابد. همچنین تراکم ساختمانی در محدوده ساخت وساز شده شهر، 15/92 درصد و تراکم ساختمانی مسکونی نسبت به مساحت محدوده ساخت وساز شده شهر، 15/29 درصد بدست آمد. در این میان بیشترین تراکم ساخت وساز به بخش مرکزی شهر (محله جورشر) اختصاص یافته است. از حیث وضعیت طبقات بنا در محله مرکزی شهر لشت نشاء، مشخص شد که از کل بناهای این محله 51/10 درصد بناهای یک طبقه و همکف، 23/8 درصد بناهای 2 طبقه، 25/1 درصد بناهای 3 طبقه به بالا می باشند.

سازمان فضایی، تراکم ساختمانی، شهر لشت نشاء، بخش مرکزی شهر