علی اصغر ایل کا - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران -مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
حسین قریشی نجف آبادی - عضو هیات علمی دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور

یکی از مسائل طراحی تأسیسات آبیاری، کنترل رسوب در محل ورود آب به شبکههای آبیاری است. شرایط کیفی آب مورد نیاز کشاورزی ایجاب میکند که مواد رسوبی وجامد موجود در آب در محل ورود به آبگیرها و کانالهای آبیاری کنترل شده و به حد مجاز کاهش یابد. این عمل با ساخت حوضچه رسوبگیر عملی میشود. اصول طراحی این سازه برمبنای ایجاد طول و عرض کافی برای کاهش سرعت جریان و نهشته شدن رسوبات توسط نیروی ثقل میباشد.در حوضچههای تهنشینی و رسوبگیر به دلیل وجود گرادیانهای سرعت متفاوت، نواحی مختلفی از جریان، از جمله جریانات چرخشی بوجود میآید که باعث ایجاد اتصال کوتاه، افزایش نواحی مرده و تغییرات در میزان اختلاط میگردد که موجب ممانعت از ایجاد بستری آرام جهت رسوبگذاری شده و بازده حوضچه را کاهش میدهند. اولین مرحله برایبهینهسازی حوضچههای رسوبگیر، محاسبهی درست میدان سرعت و حجم نواحی چرخشی میباشد. در این پژوهش با معرفی مدل نرمافزاری CCHE2D ، عملکرد آن با استفاده از دادههای مدل آزمایشگاهی حوضچهی رسوبگیر تاک ) 1991 ( مورد ارزیابی قرار گرفت. مقایسه نشان میدهد که نتایج حاصل از شبیهسازی عددی با نرمافزار مذکور با نتایج مدل آزمایشگاهی تطابق خوبی دارد و این نشان از دقت و توان بالای این نرم افزار برای مدل کردن الگوی جریان و انتقال رسوب و پیش بینی راندمان تله اندازی در حوضچه های رسوبگیر توسط این نرم افزار دارد.

حوضچه رسوبگیر، الگوی جریان، راندمان تله اندازی، بار معلق و بار بستر