محمد یعقوبی سربیشه - دانشجوی کارشناسی ارشددانشکده عمران و محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس
محمدتقی احمدی - استاددانشکده عمران ومحیط زیست دانشگاه تربیت مدرس

میزان باربرکنش (uplift) و نحوه توزیع آن درزیرسدهای وزنی تاثیربسزایی برتنشهای موجود دراین ناحیه و درنتیجه پایداری اینگونه سدها دارد آیین نامه های مختلف باتوجه به پارامترهایی نظیر میزان ارتفاع آب درمخزن سد و نیز عمق آب درپایاب یک توزیع چندخطی را برای باربرکنش درنظرمیگیرنددراین تحقیق مدلسازی ازچندنوع سدوزنی به همراه پی و مخزن آنه بااستفاده ازروش اجزای محدود درمحیط توامان تراوش و تنش بهمنظور بررسی دقت اینگونه توزیع ها صورت گرفت درکلیه تحلیل ها بدنه سد کاملا نفوذناپذیر د رنظر گرفته شده است همچنین توده سنگ پی بصورت یک محیط همگن و همسان فرض شده و متناسبا به آن نفوذپذیری هایمناسب اختصاص داده شده تا مساله تراوش آب درمحیط پی به طور کامل مدلسازی شده و میزان فشارمنفذی درهرنقطه ازآن درحالتهای عملکردی مختلف پرده تزریق بصورت دقیق محاسبه شود ازمقایسه بین تنشهای ایجادشده درمحل اتصال سد و پی دراین مدلها باتنشهای حاصل ازدرنظر گرفتن توزیع توصیه شده توسط آیین نامه های رایج و نوین سدسازی نظیر انتشارات داره مهندسی ارتش آمریکا USACE درزیرسد مشخص شد که الگوهای رایج دراکثرنقاط خطاهایی درحدود 10تا15درصد داشته و حتی درحالت پی همگن امکان وقوع خطایی بیش از40 درصد درهمسایگی پاشنه سد وجود دارد این پدیده دربرخی موارد میتواند ایمنی سدهای بتنی راکاملا تحت تاثیر قراردهد دراین تحقیق الگویی کاربردی ولی متکی برمدلسازی پیشرفته مذکور برای توزیع باربرکنش درزیرسد معرفی میگردد تا سرفصل تحولی درطراحی های اینده باشد

باربرکنش (uplift) ، سدهای وزنی ، آیین نامه ، اجزای محدود