ارزیابی قابلیت مدلهای هوشمند در تخمین جریان رودخانه کوتردربالادست مخزن سد مهاباد

تخمین میزان دبی جریان رودخانهها بهمنظور مدیریت و برنامهریزی منابع آب در رودخانهه هها، دریاههه هها، مخهازن سدها، کنترل سیلابها، و همچنین جهت حفاظت از کنارههای رودخانه در زمان وقوع سیلاب بسیار ضروری میباشد. هدف از این تحقیق بررسی قابلیتمدلهای هوشمند از قبیل برنامهریزی ژنتیک، شبکه عصبی مصنوعی به منظور تخمین د بهی در رودخانه کوتر بوده است. در این راستا،دادههای مربوط به سالهای 1381-84 دبی روزانه جریان رودخانه در ایستگاه هیدرومتری کوتر واقع بر رودخانه کوتردربالادست مخزن - سدمهاباد دراستان آذربایجان غربی مورد استفاده قرار گرفت اگرچه دردهه اخیرتحقیقات متنوعی در خصوص کاربردمدل های هیدرولوژیکی)جعبه سیاه( متکی برشبکه های عصبی مصنوعی و برتری دقت این مدلها برروابط تجربی ارائه شده است. ولی بهدلیل غیرصریح بودن آنها درعمل بطور مناسب توسعه نیافته است.در تحقی حاضر رابطه صریح ریاضی با استفاده از برنامهریزی ژنتیک برای تخمین میزان دبی جریان رودخانهها ارائه شده است و در مدلهای مورد استفاده برای تخمین دبی جریان از دادههای دبی جریهان روزانهه پیشین تا 11 تاخیرزمانی در مقیاس روزدر نظرگرگته شده است . که با استفاده ازنرمافزار SPSS بهترین ترکیب مدلها در 8 نوع داده متفاوت استفاده و بایک فرآیند آموزش عمل تخمین انجام گرگت ونتایج با دادههای مشاهداتی توسط معیارهای جذر میانگین مربعها خطها RMSE و ضریب تعیین 2R برای ارزیابی دقت مدلها مورد بررسی ومقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل، حاکی از دقت بالای شبکهعصبی مصنوعی درمقایسه با برنامه ریزی ژنتیک و کارایی آن در تخمین میزان دبیجریان رودخانهها میباشد

Keywords:

تخمین , برنامهریزی ژنتیک , شبکه عصبی مصنوعی , کوتر