لعیا الفت - دانشیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی
محسن شفیعی نیک آبادی - دانشجوی دکترای رشته مدیریت تولید و عملیات، مدرس دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه سمنان

عدم اطمینان موجود پیرامون زنجیره تامین و اجزای متعدد آن باعث تغییرپذیری تقاضا در طول زنجیره می شود به طوری که با فاصله گرفتن از مشتری نهایی و تقاضای واقعی نوسان بیشتری در مقدار سفارشات دیده می شود که این امر می تواند آثار سوئی در پی داشته باشد. این پدیده موسوم به اثر شلاقی است. عوامل متعددی در بروز این مسئله نقش دارند که راهکارهایی برای مقابله با آنها ذکر شده است. در این مقاله پس از تعریف اثر شلاقی و آنچه که موجب بروز آن در زنجیره تامین می شود عوامل موثر در کاهش این اثر بررسی و نظر کارشناسان صنعت خودرو در این زمینه مورد مطالعه قرار می گیرد. در نهایت با عنایت به قابلیت های کسب و کار الکترونیک، نقش آن در مقابله با این پدیده بیان خواهد شد. این مقاله از لحاظ هدف کاربردی بوده و از ابزار پرسشنامه (با 26 سوال) برای تحلیل های خود استفاده کرده است. در این مقاله با استفاده از آزمون میانگین به بررسی هر یک از فرضیه ها پرداخته شده است و در نهایت برای بررسی یکسان بودن رتبه های عوامل کاهنده اثر شلاقی، از آزمون فریدمن استفاده شده است. جنبه نوآورانه تحقیق را می توان در بررسی و شناسایی عوامل موثر در ایجاد اثر منفی اثر شلاقی و تاثیر کسب و کار الکترونیک در کاهش این اثر منفی دانست.

زنجیره تامین، مدیریت زنجیره تامین، اثر شلاقی، کسب و کار الکترونیک