احسان مهربان فر - کارشناس ارشد MBA دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سابینا نوبری - دکترای فناوری اطلاعات، آکادمی ملی فناوری اطلاعات، دانشگاه آذربایجان

بررسی علت مطلوب نبودن شاخص های کارآفرینی در ایران نسبت به سایر کشورها و نیز توجه به نقش فرهنگ به عنوان پارامتری مهم در شکل گیری رفتار کارآفرینان معطوف به بررسی نقش فرهنگ بر موفقیت کارآفرینان است. هوشیاری کارآفرینانه که به معنای درک فرص تهاست و با شاخص فرصتهای درک شده سنجیده می شود نیز به عنوان نشانه وضعیت ورود به کارآفرینی در نظر گرفته شده و تغییرات آن با فرهنگ مورد تحلیل قرار گرفته است. برای بررسی فرهنگ از مدل هافستد - که فرهنگ را در چهار بعد مردگرایی، فاصله قدرت، فردگرایی و پرهیز از عدم اطمینان تشریح میکند- به عنوان دیدگاهی معتبر بهره گرفته شده و نیز از داده های تحقیق مؤسسه دیده بان جهانی کارآفرینی طی سال های 1386 تا 1391 درباره متغیرهای مورد مطالعه استفاده شده است. بررسی فرهنگ از دیدگاه مدل هافستد و نیز شاخص های کارآفرینی در ایران نشان میدهد که تغییرات فرهنگی صورت گرفته علت کاهش شاخصهایی همچون فرصت های درک شده را توضیح می دهد. چرا که روند طی شده به گونه ای است که تغییر در مؤلفه مخاطره پذیری و فاصله قدرت رابطه متقابلی با تغییر فرصت های درک شده و در نتیجه هوشیاری کارآفرینی داشته به طوری که در نمونه های موفق دو مؤلفه مذکور از وضعیت خوبی نسبت به میانگین موجود برخوردار بوده اند و در ایران نیز نزول این دو مؤلفه همراه با کاهش شاخص کارآفرینی که نشان دهنده افول هوشیاری کارآفرینانه نیز می باشد، همراه شده است.

هوشیاری کارآفرینانه، فرهنگ، دیده بان جهانی کارآفرینی، مدل هافستد