محمد حسین صلاح - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور رضوان شهر صدوق

پایداری شهری، مفهومی است که به عنوان الگوی جدید در جهان مطرح گردید. پایداری شهری، در گرو دگرگونی و تغییر تدریجی حیات شهر در ابعاد گوناگون و به سوی سازگاری با نیازهای زمانی- مکانی است و تحقق نیافتن این سازگاری، کم کم سبب فرسودگی بافت شهر ها می شود. جهرم به مانند شهری بزرگ، از جمله شهرهایی است که با توجه به ناسازگاری زمانی بافت آن (معاصر سازی) با مشکل وجود 214 هکتار بافت فرسوده شهری روبه روست و بر این اساس، ضرورت اولویت بندی مداخله در بافت های مسئله دار این شهر در ابعاد مختلف گریز ناپذیر است. با توجه به پیچیده و چند بعدی بودن موجودیت بافت های فرسوده ی شهری، مدل ارزیابی چند معیاری AHP با ماهیت کمی - کیفی و توانایی بهره گیری از برنامه ریزی مشارکتی و ترکیب با سامانهی اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان مدل کارآمد، برای ارزیابی و اولویت بخشی به مداخله در بافت فرسوده ی شهر جهرم انتخاب و شاخص های مورد بررسی (اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی، عملکردی، کالبدی) در چهارچوب درخچه سلسله مراتب به زیر معیار ها تبدیل و به صورت دودویی (تطبیق) در پهنه های پنج گانه منتخب (اولویت اول تا پنجم) ارزیابی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند که ابعاد کالبدی با ضریب بالای 66% بیشترین اثر در اولویت بندی مداخله بافت فرسوده این شهر داشته است.

بافت فرسوده، اولویت بخشی، بهینه سازی، مدل ارزیابی چند معیاری(AHP)، شهر جهرم