احمد افکاری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کلیبر

به منظور دستیابی به مناسبترین رقم یا ارقام سازگار کلزا در منطقه میانه و همچنین تاریخ کاشت مناسب که گیاه کلزا بتواند در طول دوره رشد از عوامل مساعد محیطی استفاده نماید. تحقیقی در سال زراعی 82-1381 در مزرعه تحقیقی ترویجی شهرستان میانه اجرا شد.آزمایش بصورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات ) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت.کرت های اصلی شامل چهار تاریخ کاشت (20 و 30 شهریور، 10 و 20 مهر) و کرت های فرعی شامل سه رقم (Elvise ،Elite و SLMO46) بودند.بطور کلی تاریخ های کاشت از لحاظ عملکرد دانه در سطح احتمال 5% اختلاف معنی داری داشتند و تاریخ کاشت اول (81/6/20) بیشترین عملکرد دانه و تاریخ کاشت چهارم (81/7/20) کمترین عملکرد دانه را تولید نمودند.بدین ترتیب تاخیر در کاشت سبب کاهش عملکرد دانه از طریق کاهش وزن هزار دانه و تعداد غلاف فرعی شد. از طرف دیگر تاریخ کاشت بر روی اجزایی چون تعداد شاخه فرعی،تعداد غلاف در بوته و نیز تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 5% تفاوت معنی داری را نشان نداد.بیشترین میزان عملکرد دانه از رقم SLMO46 حدود 2770 کیلوگرم در هکتار که با ارقام Elite و Elvise اختلافی از نظر آماری نداشتند.در آزمایش حاضر بالاترین میزان عملکرد به مقدار 3420 کیلوگرم در هکتار از رقم SLMO46 و در تاریخ کاشت اول (81/6/20) حاصل شد .همچنین بیشترین تعداد غلاف در بوته مربوط به رقم Elite و کمترین آن مربوط به رقم SLMO46 بود. بیشترین تعداد دانه در غلاف مربوط به SLMO46 و کمترین آن مربوط به رقم Elvise بوده و از نظر وزن هزار دانه بیشترین و کمترین مقدار به ترتیب مربوط به ارقام SLMO46 و Elvise بود . در این آزمایش بهترین زمان کاشت در منطقه میانه 20 تا 30 شهریور بدست آمد و رقم SLMO46 به دلیل تولید عملکرد دانه زیادتر نسبت به سایر ارقام برتری داشت. ولی از نظر آماری تفاوتی بین ارقام مشاهده نشد.

اجزای عملکرد، تاریخ کاشت، رقم و عملکرد دانه