ارزیابی تثبیت بیولوژیک نیتروژن برخی موتانت های گیاه سویا حاصل از پرتودهی با اشعه گاما

تثبیت بیولوزیک نیتروژن از جمله پد یده های ارزشمند است که تنها در پاره ای از گیاهان زر اعی، تیره بقولات در همزیستی با باکتر ی ریزوبیوم اتفاق می افتد. مطالعات صورت گرفته بیانگر آن است که با استفاده از موتا ژنهای فیزیکی (پرتو دهی) امکان افز ایش این پدیده ارزشمند ز یستی وجود دارد . در مقاله حاضر اثر دز اشعه گاما ۲۵۰ گری در امکان افز ایش تث بیت بیولوژیک نیتروژن رقم سو یا L17 مورد بررسی قرار گرفته است . بدین منظور در رطوبت ۱۲ الی ۱۳ درصد بذر مذکور مورد پرتو ده ی قرار گرفت . بذور پرتو داده طی ۵ سال متوا لی در خاکبا نیتروژن کم و بدون باکتری بومی همزیست با باکتر ی کاملا موثر بردی ر یزوبیوم ژاپونیکوم کشت و بر اساس خصوص یات ظاهر ی رشد بهتر انتخاب شده و در نسل های متوا لی کشت گرد ید. بذور حاصل از بوته های انتخاب شده در نسل ۴ در شر ایط مناسب گلخانه ای در قالب طرح بلوک های کاملا تصاد فی در ۳ تکرار در خاک مناسب کشت و نسبت به هم و بذر مادر ی (تلقیح شده با باکتر ی کاملا همز یست) مورد مطالعه قرار گرفت . نتایج حاصل مو ید آن است که اشعه بکار رفته توانسته است وزن خشک هو ایی معنی دار بیشتری در موتانت های گیاه سویا نسبت به بذر مادر ی ایجاد نما ید. به عبارت د یگر کاربرد پرتو گاما در دز بکار رفته باعث افز ایش تثبیت بیولوزیک نیتروزن سو یا رقم L17 شده است . علاوه بر این وزن خشک اندام هو ایی با شاخص های تعداد و وزن خشک غده ها همبستگ ی خط ی معنی داری به ترتیب از سطح ۵ و ۱ درصد نشان داده است که بیانگر تناسب بکار رفت آن ها به عنوان شاخص ارزیابی تثبیت بیولوزیک نیتروژن در مطالعه حاضر می باشد.

Keywords:

اشعه گاما , تثبیت بیولوزیک نیتروژن , سویا