حمیدرضا مبصر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
عبدالمجید رضایی - استاد دانشگاه صنعتی اصفهان
مهدی کریمی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
علی افتخاری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

به منظور بررسی اثرات فاصله بین بوته ها تاریخ کاشت بر عملکرد دانه دو رقم لوبیا چشم بلبلی ، آزمایشی بصورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ۳ تکرار اجرا گردید به طوری که ۳ سطح تاریخ کاشت ( ۱۰ و ۲۵ اردیبهشت و ۱۰ خرداد ) عامل اصلی را تشکیل دادند و عامل فرعی شامل دو فاصله کاشت بین بوته ها ( ۵ و ۱۰ سانتی متر) و رقم رشد نامحدود کامران و لاین رشدمحدود ۲۹۰۰۵ عامل فرعی – فرعی بودند . نتایج نشان دادند با تأخیر در کاشت تعداد روز از کاشت تا ۹۰ درصد سبز شدن ، ۵۰ درصد گلدهی و رسیدگی کامل زودتر شروع گردید و طول دوران رشد رویشی و زایشی کوتاهتر شد و تر اکم کاشت تاثیر ی بر هیچ یک از مراحل فنولو ژیکی گیاه نداشت رقم کامران و لاین ۲۹۰۰۵ از نظر عکس العمل به طول روز بی تفاوت بودند . اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود و علت کاهش عملکرد دانه در کاشت دیرهنگام را می توان به برخورد دوره رشد رویشی با گرمای شدید تیرماه کاهش طول دوره رشد رویشی و اندام های رویشی و درنتیجه کاهش اسیمیلاسیون گلدهی زودهنگام و برخورد آن باگرمای شدید مرداد و به تبع آن ریزش و عقیم ماندن گل ها و کاهش اجزای عمل کرد دانه نسبت داده عملکرد دانه هر بوته در فاصله ۵ سانتی متر بین بوته ها نسبت به فاصله ۱۰ سانتی متر بین بوته ها کمتر بود ولی عمل کرد دانه در هکتار به علت زیادتر بودن تعداد بوته در واحد سطح در فاصله ۵ سانتی متر بین بوته ها افزایش یافت . عملکرد دانه رقم رشد نامحدود کامران در مقایسه با لاین ۲۹۰۰۵ بیشتر بود که علت آن را می توان به داشتن تعداد ساقه های فرعی زیادتر و بیشتر بودن اجزای عملکرد ساقه های فرعی و نیز افزایش وزن خشک بوته دانست.

لوبیا چشم بلبلی، فاصله بین بوته، تاریخ کاشت و عملکرد دانه