صبا مهجوری مجد - دانشجوی سابق دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی
عزت ا. .. فرشادفر - دانشگاه رازی کرمانشاه
مصطفی آقایی - سازمان کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

در این تحقیق ، تجزیه ژنتیکی برخی صفات مهم مرتبط با تحمل به خشکی جهت تعیین اثرات اپیستازی ، ارزیابی تنوع ژنتیکی صفات مورد مطالعه و ش ناسایی ژنوتیپ ها ی مقاوم به تنش خشکی بر روی ۲۲ ژنوتیپ گندم دوروم در قالب طرح آزمایشی بلوک کامل تصادفی با سه تکرار، در دو سطح تنش و غیر تنش آبی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه انجام شد . تنوع ژنتیکی و امکان انتخاب برای تحمل به خشکی در شرایط تنش و غیر تنش توسط تجزیه واریانس مشاهده شد . طبق مقایسه میانگین و نیز تجزیه خوشه ای، بر اساس شاخص تحمل به خشکی STI، ژنوتیپ های 12، 13 و 21 معرفی شدند. تجزیه (TTC) برای صفات خسارت غشای سلولی برگ ، تجمع پرولین و تعداد روز تا خوشه دهی در شرایط تنش و صفت طول سنبله در سطح بدون تنش ، اثرات اپیستازی را نشان داد . با فرض عدم وجوداپیستازی، جزء افزایشی برای کلیه صفات و اثرات همزمان افزایشی و غالبیت، برای بیشتر صفات معن یدار شد. با برتری جزء افزایشی، انتخاب در نسل های اولیه تفکیک ، به منظور اصلاح صفات مربوطه در گندم دوروم و بر ای سایر صفات ، روش های اصلاحی هیبریداسیون و انتخاب در نسل های در حال تفکیک، توصیه می شود.

تحمل به خشکی، ترکیب آزمایشی سه گانه، گندم دوروم