اثرتغییر زمان کاشت بر رشد و توسعه رویشی ارقام و لاین های گیاه سویا

جهت ارزیابی تاثیر تغییر زمان کاشت بر خصوصیات رشد و توسعه رویشی سویا، ١٥ رقم در چهار تاریخ کاشت از ١٥ خرداد به فاصله دو هفته در قالب چهار طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند . نتایج بدست آمده از تجزیه مر کب نشان داد که تغییر زمان کاشت از نیمه خرداد تا اواخر تیر ماه تاثیر قابل توجهی بر وقوع مراحل فنولو ژیک داشت، به طوری که با تاخیر در کاشت از طول دوره گلدهی، پرشدن دانه و طول دوره رشد کاسته گردید . تاخیر در کاشت سبب کاهش ارتفاع از 92/5 سانتی متر به 50/7 سانتی متر در تاریخ کاشت چهارم شد که ناشی از کاهش تعداد گره (16/3 در تاریخ کاشت اول به 11/3 در تاریخ کاشت چهارم ) و کاهش طول میانگره (5/6 سانتی متر در تاریخ کاشت اول به 4/4 سانتی متر در تاریخ کاشت چهارم) بود. با تاخیر در کاشت از سرعت توسعه رویشی کاسته شد به طوری که سرعت افزایش ارتفاع و تشکیل گره کاهش یافت . بیشترینتعداد شاخه در گیاه از تاریخ کاشت اول بدست آمد . عامل رقم تاثیر قابل توجهی بر وقوع مراحل فنولو ژیک داشت . با افزایش گروه رسیدن به طول دوره رشد افزوده شد . اما تفاوت قابل توجهی در ارقام با گروه رسیدن مشابه وجود داشت . تفاوت طول دوره رشد ناشی از تفاوت در طول دوره گلدهی و دوره پرشدن دانه بود . توسعه رویشی گیاه تحت تاثیر رقم قرار گرفت . اگرچه ارقامی با طول دوره رشد طولانی تر از ارتفاع و تعداد شاخه بیشتری برخوردار بودند، اما سرعت توسعه رویشی در ارقام کاملا تحت تاثیر طول دوره رشد قرار نگرفت. سرعت افزایش گره در اوایل و انتهای دوره رشد پایین بود . ارقام ELF ،M4 و A3237 از بالاترین سرعت توسعه رویشی برخوردار بودند . اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم در صفات مورد بررسی معنی دار بود . بنابراین با تاخیر کاشت، استفاده از ارقامی که از سرعت و توسعه رشد بیشتری برخوردار باشند سبب خواهد شد که کاهش رشد تا اندازه ای جبرانگردد.

Keywords:

سرعت رشد , فنولوژی , مورفولوژی