مژگان ثابت تیموری - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت
حمید رضا خزاعی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف شوری بر عملکرد و اجز ای عملکرد گیاه کنجد ، تحقیقی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد ، با استفاده از آزمایش فا کتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار به اجرا درآمد. تیمار های آزمایش شامل ترکیبی از پنج سطح مختلف شوری( 2/4، 4/4، 6/4، 8/4 و 10/4 دسی زیمنس برمتر) و چهار توده بومی کنجد (جیرفت، دزفول، مغان و برازجان ) بود . نتایج نشان داد که اجزاء عملکرد و عملکرد متأثر از تنش شوری بوده ، بطوریکه با افزایش سطح شوری تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه در کپسول کاهش معنی داری نشان داد . تعداد دانه در بوته نیز به شدت تحت تاثیر تنش شوری قرار گرفت و به تبع آن عملکرد دانه در تک بوته نیز به شدت متأثر از شوری و دچار کاهش بسیار معنی داری گردید. بین سطوح مختلف شوری و همچنین توده های بومی کنجد از لحاظ وزن هزار دانه تفاوت معنی داری مشاهده نشد . بطور کلی کمترین عملکرد دانه در بوته در سطح شوری 10/4 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد و توده های بومی جیرفت و دزفول بیشترین و تود ه های مغان و برازجان کمترین میانگین تعداد دانه در بوته ر ا تولید نمودند . لیکن باتوجه به اینکه در میان توده های م ورد بررسی کنجد ، توده مغان با افزایش میزان شوری دارای کمترین تغییرات در عملکرد و اجزاء عملکرد بوده است ، از ثبات بیشتری در برابر تغییرات برخوردار بوده و می تواند به عنوان توده مقاوم به شوری و تود ه برازجان با دارا بودن کمترین مقاومت در برابر شوری، توده حساس نسبت به شوری باشند

شوری, کنجد, عملکرد, اجزای عملکرد