اثر پتاسیم در کارایی مصرف آب، عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم گندم تحت شرایط تنش شوری

با توجه به وجود و گسترش خاک ها و آبهای شور در استان آذربایجان شرقی بویژه در شرق دریاچه ی ارومیه و استفاده ی روزافزون از این منابع که بهره وری کمتری دارند ، مطالعه در زمینه ی استفاده از نهاده های کشاورزی مانند کود، بذر، آب و تحت این شرایط ضروری بنظر می رسد. با توجه افزایش تحمل گیاهان به شوری تحت شرایط تغذیه کافی با پتاسیم این مطالعه در ایستگاه خسروشهر بمرحله ی اجراء درآمد. این آزمایش بصورت فا کتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه ر قم گندم شامل الوند ، دابل کراس شاهی و شهریار بعنوان فا کتور اول و پتاسیم در چهار سطح (0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) بعنوان فا کتور دوم در سه تکرار و در خا کی با بافت لوم سیلتی با متوسط هدایت ا لکتریکی 9/2ds/m اجراء گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که از نظر عملکرد بیولوژیک و دانه، کارایی مصرف آب ، پروتئین دانه ، ارتفاع بوته ، طول سنبله و تعداد بوته در واحد سطح اختلاف در بین ارقام گندم معنی دار بوده و رقم الوند با میانگین 9/13 تن در هکتار عمل کرد بیولوژیک، 3/34 تن در هکتار عمل کرد دانه ، 1/05 کیلوگرم بر متر مکعب کارایی مصر ف آب و ١٠ سانتی متر طول سنبله نسبت به دو رقم دیگر وضعیت بهتری داشته است . رقم دابل کراس شاهی نیز با ١٠٧ سانتی متر ارتفاع بوته و 44/2 بوته در متر مربع نسبت به ارقام دیگر برتر بوده است . رقم شهریار نیز صرفا از نظر میزان پروتئین (15/0 درصد ) بهتر از ارقام دیگر بوده است . از نظر وزن هزار دانه، شاخص برداش ت، تعداد پنجه و سنبله در واحد سطح اختلاف معنی داری در بین ارقام گندم مشاهده نگردید . بجز وزن هزار دانه و ارتفاع بوته ، از نظر هیچیک از اجزاء عمل کرد و پارمترهای تولید ، اختلاف بین تیمار های کودی (سطوح پتاسیم ) معنی دار نبوده است . و در این دو مورد نیز میزان کود پتاسه ی توصیه شده ی منطقه ( ٣٠ کیلوگرم در ه کتار) بهتر از سطوح بالاتر بوده است. در کل می توان چنین نتیجه گرفت که رقم الوند از نظر عمل کرد و کارایی مصرف آب در شرایط شور شرق دریاچه ی ارومیه نسبت به دو رقم دیگر وضعیت مطلو بتری دارد. در مقابل رقم شهریار از نظر کیفیت (میزان پروتئین ) بهتر از ارقام دیگر است . همچنین با توجه با میزان پتاسیم بالای خاک ها ی منطقه ،مصرف بیش از مقدار توصیه شده برای افزایش تحمل گندم به شوری اثر مثبت نداشته و توصیه نمی شود.

Keywords:

کارایی مصرف آب , شوری , گندم