کنترل ژنتیکی برخی از صفات مورفولوژیک و مورفو‐فیزیولوژیک در ذرت (Zea mays L. )

به منظور بررسی کنترل ژنتیکی عملکرد و اجزا آن و معرفی روش های مناسب اصلاحی جهت بهبود این صفات در ذرت اینبردلاین های MO17 و B73 و نسل های BC1 ،F2 ،F1 و BC2 (حاصل از تلاقی این دو والد ) مورد بررسی قرار گرفتند . مقدار درجه غالبیت نشان داد که صفات عمل کرد دانه، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد ردیف در بلال و روز تا گرده افشانی تحت تاثیر غالبیت نسبی ژنها بوده و بنابراین سهم اثر افزایشی ژنها در کنترل ژنتیکی این صفات بیشتر از اثرات غیرافزایشی است . در رابطه با صفات ارتفاع بلال، طول دوره پرشدن دانه ، روز تا رسیدگی فیزیولو ژیک، وزن ٥٠٠ دانه و میانگین سرعت پرشدن دانه مقدار درجه غالبیت حا کی از وجود اثر فوق غالبیت ژنها و سهم بیشتر اثرات غیرافزایشی در کنترل ژنتیکی این صفات نسبت به اثرات افزایشی می باشد. برازش مدل ساده افزایشی غالبیت نشان داد که این مدل قادر به توجیه تغییرات ژنتیکی صفات مورد بررسی نمی باشد . پس از حذف کمترین اثر متقابل غیرمعنی دار از مدل ، بهترین مدل برای هر صفت تعیین گردید . نهایتًا مشخص شد که برای صفات تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد ردیف در بلال، ارتفاع بلال، روز تا گرده افشانی و ارتفاع گیاه، مدل ٦ پارامتری و برای سایر صفات مدل ٥ پارامتری توجیه کننده تغییرات ژنتیکیمی باشد. وراثت پذیری خص وصی صفات مورد بررسی حا کی از بازده ژنتیکی متوسط و پایین گزینش به منظور بهبود این صفات بو یژه در نسل های اولیه اصلاحی بود.

Keywords:

ذرت , صفات مورفولوژیک , کنترل ژنتیکی