علی رضا یدوی - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
امیر قلاوند - دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
مجید آقاعلیخانی - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
اسکندر زند - استادیار بخش تحقیقات علف های هرز موسسه آفات و بیماری های گیاهی تهران

به منظور بررسی اثر تراکم و آرایش کاشت بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک ذرت دانه ای رقم تری وی کراس 647 تحت رقابت با علف هرز تاج خروس ریشه قرمز، آزمایشی در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی کبوتر آباد اصفهان به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش تراکم ذرت با دو سطح ( 74000 و 111000 بوته در هکتار) و الگوی کاشت ذرت با سه سطح (تک ردیفه، دو ردیفه روبرو و دو ردیفه زیگزاگ روی هر پشته ) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل اصلی و تراکم تاج خروس با چهار سطح 0، 4، 8 و 12 بوته در متر طولی ردیف به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد . نتایج نشان داد که شاخص سطح برگ (LAI)، تجمع ماده خشک (TDM) و سرعت رشد محصول (CGR)، در حضور علف هرز تاج خروس کاهش پیدا کرد، در حالی که افزایش تراکم ذرت ضمن افزایش کلیه صفات مذکور، اثرات رقابتی علف هرز تاج خروس را نیز کاهش داد . به طوری که کاهش شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول ذرت در اثر رقابت تاج خروس در تیمارتراکم بالاتر ذرت کمتر از تراکم پایین تر ذرت بود. در بین آرایش های کاشت ذرت نیز آرایش های کاشت دو ردیفه و به ویژه دو ردیفه زیگزاگ باعث افزایش صفات مذکور شد، به طوری که آرایش کاشت های دو ردیفه باعث کاهش اثر رقابتی تاج خروس بر صفات مذکور گردید.

تراکم بوته، آرایش کاشت، شاخص رشد، ذرت دانه ای و تاج خروس