میزان ترکیب پذیری، وراثت سیتوپلاسمی و هتروزیس در ذرت به روش تلاقی های دای آلل

در بهار 1384، 7 رگه برگزیده ذرت همراه با 42 ژنوتیپ ( 21 دورگ و 21 تلاقی معکوس ) حاصل از تلاقی های دی آلل آن ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه مورد بررسی قرار گرفتند . تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات معنی دار بود . بر اساس تجزیه تلاقی های دای آلل به روش یک گریفینگ، اثر GCA برای تمامی صفات و اثر SCA برای تمام صفات به جز وزن 100 دانه معنیدار بود . واریانس اثرات متقابل برای صفت تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک معنی دار گردید که نشان دهنده وراثت س یتوپلاسمی است. بر اساس ضریب بیکر در اکثر صفات اثرات افزایشی دارای نقش بیشتری در کنترل صفات نسبت به اثرات غیر افزایشی بودند . نتایج حاصل از همبستگی ژنوتیپی و فنوتیپی صفات با عملکرد دانه نشان داد که افزایش در صفات تعداد دانه در ردیف بلال، عمق دانه، تعداد ردیف دانه در بلال و کاهش در صفت تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک، جهت بهبود عملکرد دانه مطلوب به نظر می رسد. دامنه تغییرات وراثت پذیری عمومی از 11 درصد برای وزن 100 دانه تا 93 درصد برای تعداد ردیف دانه در بلال و برای وراثت پذیری خصوصی از 0/00 درصد برای عملکرد دانه تا 85 درصد برای تعداد ردیف دانه در بلال متغیر بود . بر اساس مقایسه میانگین ها، هتروزیس والد برتر، ترکیب پذیری عموم ی و خصوصی برای والدین و هیبریدها، رگه 3 جهت افزایش تعداد دانه در ردیف بلال و عملکرد دانه، رگه 1 جهت افزایش طول بلال، رگه 2 جهت کاهش عمق دانه، رگه 4 جهت افزایش وزن 100 دانه و رگه های3، 7، 6 برای افزایش تعداد ردیف دانه در بلال جهت افزایش عملکرد دانه منابع مناسبی بودند.

Keywords:

ذرت , دای آلل , ترکیب پذیری , وراثت سیتوپلاسمی , هتروزیس , همبستگی , وراثت پذیری و عملکرد دانه