مصطفی عظیم زاده - پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
رضا امیری - پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
محمد صادق نجفی - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
محمد حسن عصاره - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

ایران یکی از غنی ترین منابع گیاهان دارویی جهان به شمار می رود که دارای تنوع بالای شرایط زیستگاهی برای انواع گیاهان داروئی بخصوص زیره سیاه می باشد.. اسانس زیره سیاه شامل کومین آلدهید، آلفاپنین و گاما ترپنین و بسیاری مواد موثر دیگر می باشد که در صنایع دارویی و غذایی کاربرد فراوان دارد و تولید اسانس در زیره سیاه بیش از 3 برابر زیره سبز می باشد. دراین تحقیق روش کروماتوگرافی گازی (GC) برای تجزیه شیمیایی عصاره زبره سیاه استفاده شد که مواد مورد نظر کومین آلدهید، آلفاپنین و گاما ترپنین بودند . تجزیه داده ها بوسیله نرم افزار SPSS با استفاده از روش ward و معیار فاصله اقلیدوسی برای تجزیه خوشه ای انجام شد . دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای نشان داد که افراد را می توان به طور کلی در 5 گروه عمده قرار داد . همانطور که مورد انتظار بود، زیره سبز به تنهایی در یک گروه قرار گرفته است.

زیره سیاه، کروماتوگرافی گازی، تنوع ژنتیکی و تجزیه خوشه ای