ارزیابی شاخص های تحمل به خشکی در گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum)

تنش خشکی از عمده ترین خطرات برای تولید موفق محصولات زراعی در ایران است . برای بازدهی بیشتر در اصلاح ارقام برتر در مناطق خشک و نیمه خشک باید بهترین معیارهای مقاومت به خشکی را شناخت در این بررسی 20 رقم بومی و 2 رقم تجاری گندم دوروم یاواروس و آریا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط تنش خشکی و بدون تنش در شرایط مزرعه ارزیابی شدند . در این بررسی 6 شاخص مقاومت به خشکی شامل: شاخص تحمل (Tol)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص بهره وری متوسط (MP)، شاخص میانگین هندسی (GMP) و شاخص میانگین هارمونیک (HRM) بر اساس عملکرد دانه در هر دو شرایط تنش و بدون تنش محاسبه گردیدند . شاخصی که انتخاب بر اساس آن باعث افزایش عملکرد در هر دو شرایط تنش و بدون تنش گردد، مناسب ترین شاخص می باشد. بر این اساس شاخص های GMP ،STI و MP به عنوان بهترین شاخص ها شناسایی شدند . این شاخص ها در هر دو شرایط تنش و بدون تنش همبستگی با عملکرد مثبت و معنی دار تقریباً یکسانی را داشتند براساس این شاخص ها ارقام 11، 20 و 21 بعنوان بهترین ارقام شناسایی شدند . با توجه به همبستگی مثبت و معنی دار بین yp (عملکرد پتانسیل ) و ys (عملکرد در محیط تنش) به نظر می رسد که در شرایط آزمایش انتخاب براساس yp بالا باعث افزایش ys می شود.

Keywords:

خشکی , شاخص مقاومت و گندم دوروم