طراحی مدل تقاضای سفرها در ایستگاه های اصلی شبکه راه اهن سراسری ایران

امروزه مهندسین و برنامه ریزان حمل و نقل با بکارگیری روشهای مدیریت عرضه و تقاضا در سیستمهای حمل و نقل باعث کاهش مشکلات این سیستمها شده آن. با توسعه دانش مهندسی و برنامه ریزی حمل و نقل در سالهای اخیر تمرکز بر مدیریت تقاضای سفرها بیشتر مورد توجه قرار گرفته و استراتزی های مختلفی جهت مدیریت تقاضای سفرها تدوین شده است. این استراتزیی ها می تواند جهت افزایش کارایی سیستمهای حمل و نقل در انتخاب مد، زمان و مسیر سفر نقش مهمی داشته باشد. سه ابزار اصلی مدیریت تقاضای سفرها که باعث توانایی آن در بهبود عملکرد سیستم حمل و نقل می شوند عبارتند از: اطلاعات، تکنولوژی، و مکانیزم های مالی. در این میان، ابزار اطلاعات یکی ازمهمترین ابزارهای مدیریت تقاضای سفرها می باشد که در توزیع مناسب تقاضا نقش بسزایی دارد. اطلاع از میزان تقاضا در مسیرهای حمل و نقل ریلی کشور می تواند بعنوان یک سیستم پشتیبان تصمیم به مدیران و اداره کنندگان شبکه راه آهن سراسری کشور جهت بهبود عرضه امکانات و افزایش بهره وری سیستم کمک نماید. هدف این مقاله، طراحی یک مدل کارآ جهت پیش بینی تقاضای سفرها در ایستگاه های اصلی شبکه راه اهن سراسری ایران می باشد. بدین منظور، ابتدا پارامترهای موثر بر تقاضای سفرهای راه آهن سراسری شناسائی شده و سپس نسبت به گردآوری آمار و اطلاعات لازم اقدام گردیده است. در مرحله بعد، طراحی یک مدل چند متغیری مستقیم تقاضا برای شبکه راه آهن سراسری با استفاده از روشهای کلاسیک و یک روش ابتکار جدید صورت پذیرفته است. اعتبار سنجی مدل چند متغیری مستقیم تقاضا مبتنی بر شیوه ابتکاری ارائه شده در این مقاله در مقایسه با روشهای کلاسیک مدلسازی تقاضای سفرهای ریلی نشان دهنده موقعیت قابل ملاحظه این روش در برآورد تقاضای سفرها در ایستگاه های اصلی شبکه راه آهن سراسری ایران است.