اثر رژیم های مختلف آبیاری و تراکم بوته بر برخی صفات فیزیولوژیک سه رقم گلرنگ بهاره

اثر رژیم های آبیاری و تراکم بوته بر برخی صفات فیزیولوژیک سه رقم گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) بهاره در منطقه تبریز بررس ی شد . این آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد . چهار سطح آبیاری در مراحل فنولوژیک (I1=آبیاری کامل ، I2= آبیاری تا مرحله R3 و I3= آبیاری تا مرحله R2 و I4= آبیاری تا مرحله R1) ، دو سطح تراکم (D1= بیست بوته در مترمربع و D2= چهل بوته در مترمربع) و سه رقم (V1= محلی اصفهان ، V2= اراک 2811 و V3= IL111 ) فاکتورهای آزمایش را تشکیل دادند.دراین تحقیق، یک نوبت پتانسیل آب برگ به منظور اطلاع از وضعیت هیدریک تیمارها ، 8 نوبت کلروفیل سنجی با دستگاه SPAD502 از 28 خرداد ماه با فواصل 7 روز یکبار و 3 نوبت فلئورومتری با فلئورومتر OS30 در مرحله زایشی (مقارن با مراحل 5 تا 7 کلروفیل سنجی ) انجام شد . سطوح تنش شدید کمبود آب (I3 و I4) پتانسیل آب کمتری (اعداد بزرگتر) نسبت به دو سطح دیگر آبیاری نشان دادند ضمن اینکه سطح دوم تراکم نسبت به سطح اول آن پتانسیل آب کمتری داشت. رقم اراک 2811 میانگین شاخص کلروفیل (SPAD) بیشتر (46/3) و رقم IL111 کمترین (43/2) را داشت . از نظر میانگین SPAD، در کلیه رژیم های آبیاری تا اوایل گلدهی ( 4 زمان اول اندازه گیری) اختلاف چندانی مشاهده نشد ولی پس از آن (زمان پنجم) به علت وقوع مراحل گلدهی و دانه بندی و پیری برگ گیاهان تحت تاثیر شرایط تنش شدید تر کمبود آب (I3 و I4) و همین طور کوددهی نوبت سوم برای سطوح I1 و I2، اختلاف قابل توجهی بین سطوح I3 و I4 با I1 و I2 پیدا کردند. در مراحل آخر (زمان 7) بین سطوح I1و I2 اختلاف معنی داری برای شاخص SPAD ایجاد شد که ناشی از اثر قطع آبیاری برای I2 بود . میزان فلورسانس کلروفیل (Fv/Fm) ارقام متفاوت بود به طوریکه رقم اراک 2811 حدود 0/71 بیشترین و IL11 با 0/75 کمترین میزان فلورسانس کلروفیل را داشتند . همچنین زمان های اندازه گیری اول و دوم (حوالی گلدهی) کمترین میزان فلورسانس (0/75) ولی زمان سوم (حدود دانه بندی ) بیشترین فلورسانس (0/69) را داشت . در مجموع به نظر می رسد که اندازه گیری معیارهای فیزیو لوژیک از جمله اندازه گیری شاخص SPAD وفلورسانس کلروفیل (Fv/Fm) در ارزیابی واکنش ارقام گلرنگ به سطوح تنش کمبود آب مناسب باشد.

Keywords:

تراکم , رژیم آبیاری , صفات فیزیولوژیک و گلرنگ