رئوف سید شریفی - دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
میر ناصر سیدی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

به منظور ارزیابی اثر تراکم گیاهی برعملکرد و روند رشد ارقام گندم پاییزه ، آزمایشی در فصل زراعی 1384 درمزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی درسه تکرار پیاده گردید . فاکتورهای مور بررسی ر ا ارقام گندم در چهار سطح (آذر، سرداری ، Frankia و Trakia) با تراکم های ( 400، 450 و 500 بذر در متر مربع) تشکیل می داد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه ارقام گندم تحت تاثیر تراکم های مختلف در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. مقایسه میانگین هانشان داد که با افزایش تراکم، عملکرد افزایش یابد. کمترین عملکرد به تراکم 400 بذر و بیشترین آن درتراکم 550 بذردر متر مربع به دست آمد . در بین ارقام مورد بررسی ، بیشترین عملکرد دانه به رقم اذر با عملکردی معادل 159/6 گرم در متر مربع (1/596 تن در هکتار ) و کمترین آن به رقم Frankia تعلق داشت . با افز ایش تراکم میزان بیوماس کل در واحد سطح بیشتر می گردد ولی مقدار ان در تمامی ارقام مورد استفاده یکسان نیست به طوری که بیشترین میزان تجمع ماده خشک کل به رقم آذر در تراکم 500 بذر در متر مربع ( 423 گرم بر متر مربع) و کمترین ان به رقم Frankia در تراکم 400 بذر در م تر مربع ( 346 گرم در متر مربع ) تعلق داشت . روند مشابهی نیز در دیگر شاخص های رشدی از جمله سرعت رشد محصول مشاهده گردید. رقم اذر درتراکم 500 بذر در متر مربع حداکثر مقادیر ماده خشک کل، سرعت رشد محصول و عملکرد دانه را به خوداختصاص داد.

تراکم، شاخص های رشدی، عملکرد دانه وگندم