سیده هانیه مومن - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز

ابن تیمیه معتقد است که تاویل، عین خارجی محسوس است. در این مقاله با بررسی آراء مختلفی که راجع به تاویلمطرح است، سه نقد اساسی بر دیدگاه ابن تیمیه وارد می کند. اول اینکه اگر تأویل عین خارجى محسوس باشد بسیارىاز معارف قرآنى از قبیل مفاهیم امور اعتبارى هستند که در خارج واقعیت محسوس ندارند، در نتیجه لازم مى آید بسیارىاز معارف قرآنى کنار زده شود چرا که تأویل بدین معنا در آنها راه ندارد. ثانیا اگر مراد از تأویل اعیان خارجى محسوسباشد، تأویل در احکام انشایى، مانند امر، نهى و ترجى قابل تصور نیست. اشکال آخر این است که برخى آیات قرآن کریماز صفات یا افعال خداوند سخن مى گویند و خارج از سنخ زمان، مکان و ماده هستند، که عقول انسان ها از درک آن عاجزاست. پس اگر معناى تأویل در آنها عین خارجى محسوس باشد، لازم مى آید خداوند جسم و مرکب باشد.

نقد، تاویل، تفسیر، ابن تیمیه