مهدی دوازده امامی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان
ایمان زکریایی - دانشیار دانشکده فرش دانشگاه هنر اصفهان

نقش طاووس در دوران صفویه در تزئینات معماری اماکن مذهبی مورد استفاده قرار گرفته است. این نقش در دوران پیش از اسلامنیز در ارتباط با داستان آفرینش، مورد توجه ایرانیان بوده و تعابیر مذهبی مشخصی داشته است. اما هنرمند صفویه با استفادههوشمندانه از این نقش، علاوه بر اعلام اعتقاد به ظهور منجی در فرهنگ شیعه، گوش چشمی نیز به تعابیر پیش از ورود مذهب شیعهبه ایران داشته است. گواه این امر، محل قرارگیری و استفاده از نقش طاووس در بناهای این دوره و بعد از آن است که طاووس را دربیرون فضای اصلی و بر سردر ورودی نقش کرده تا یادآور اخراج او از بهشت باشد. علاوه بر این استفاده از این نقش بر سردر مهم-ترین رسانه عهد صفوی، میتواند نشان از تمایل حامیان و دستاندرکاران ساخت بنا به برقراری ارتباط صلحآمیز میان دو فرهنگشیعی و ایرانی باشد.

هنر اسلامی، معماری شیعی، نماد طاووس، نقش رسانهای مسجد