بهنام فرجامی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمدعلی نعمت اللهی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
یزدان مرادی - سازمان تحقیقات شیلات ایران، تهران، ایران
غلامرضا ایراجیان - گروه میکروب شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

زمینه و اهداف: خیار دریایی بواسطه داشتن ترکیبات بیولوژیک مختلف دارای خواص گوناگونی میباشد. در این پژوهش اثر ضدباکتریایی عصاره خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota برباکتری اشریشیا کلی مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش کار: نمونههای خیار دریایی پس از صید، شستشو، خرد و پودر شدند. عصارههای متانولی، کلروفرمی و هگزانی از بخشهای دیواره، گناد و روده این موجود تهیه گردید. اثر ضدباکتری اینعصارهها بر باکتری اشریشیاکلی در چندین غلظت مورد بررسی قرار گرفت. حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی عصارهها در برابر باکتریها نیز بررسی شد.یافتهها: نتایج نشان داد که عصارههای متانولی هیچ اثری نداشتند، عصارههای کلروفرمی در غلظتهای 5 و 01 میلیگرم در میلیلیتر اثر ضدباکتری نشان داد. عصاره هگزانی استخراج شده از بخش دیواره در غلظتهای 5 و 01 و عصاره هگزانی روده در غلظتهای2/5و5و10میلیگرم درمیلی لیتر ازرشد باکتری جلوگیری کرد. عصاره هگزانی گناد در هیچکدام از غلظتهای مورد بررسی اثر ضد باکتری نشان نداد. همه عصارههای کلروفرمی و عصاره هگزانی دیواره در غلظت 5 و عصاره هگزانی گناد در غلظت2/5میلیگرم در میلیلیتر کمترین غلظت بازدارندگی از رشد را داشتند. در بین عصارهها فقط عصاره هگزانی روده در غلظت 01 میلیگرم در میلیلیتر باعث مرگ باکتری شد. نتیجهگیری: با توجه به یافتههای این پژوهش عصاره خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota میتواند به عنوان منبعی که دارای ترکیباتی با ارزش با توان ضدباکتری معنیدار است در تهیه داروهای ضد میکروبی طبیعی مورد استفاده قرار گیرد

عصاره خیاردریایی، فعالیت ضدباکتریایی، ترکیبات بیولوژیک ، Escherichia coli