مولود شهسوارگر - کارشناس ارشدمعماری منظردانشگاه تهران
آیدا آل هاشمی - پژوهشگردکتری معماری دانشگاه تهران

روددرههای تهران که در گذشته به عنوان یک اکوسیستم طبیعی اثر مطلوبی بر محیط زیست شهر داشته و مکان مناسبی برای رویدادهای اجتماعی مردم بود هاند، نقش مهمی در تقویت حس مکان و هویت بخشی به منظر شهر ایفا میکردند. این عناصر باتعریف جهت توسعه تهران در امتداد خود به مه مترین اندام طبیعی در ساختار کالبدی شهر تبدیل شدند. تجاوز ساخت و سازها به حریم روددر هها و رشد کالبد مصنوع شهر، منجر به برهم زدن تعادل میان محیط طبیعی و مصنوع شهر و تضعیف نقش روددرهها درکیفیت منظر شهری تهران شد، اما هنوز با وجود بناهای انبوه و بلند نقش مهمی در شکل شهر، هویت و خوانایی آن ایفا میکنند. بههمین جهت در سا لهای اخیر مورد توجه مسئولان و برنام هریزان شهری بوده و ساماندهی و احیاء آنها با هدف توجه به ظرفیتهای طبیعی وتعدیل اثرات نامطلوب رشدکالبد مصنوع ازبرنامه های اصلی طرح جامع شهرتهران قرارگرفت ازسال 1386روددره های شهر تهران به عنوان اندا مهای طبیعی شهر مورد توجه قرار گرفته و بر نقش تفرجی آنها در طرح جامع اخیر تأکید شده است. با وجود این روند برنامهریزی و اجرای معدود پروژ ههای مرتبط با رودرد ههای تهران حاکی از آن است که ظرفی تهای مه مترین عناصرطبیعی و هویتی شهرتهران درهرسه بعدپایداری شهری و در دو مقیاس برنامه ریزی و طراحی فضا مغفول مانده است. در نتیجه اقدامات صورت گرفته، اصل یترین مؤلف ههای طبیعی ساختاری شهر تهران به بوستا نهایی شهری تبدیل شد هاند. این نوشتار تلاش میکند با دیدی انتقادی از خلال بررسی دو پروژه ساماندهی روددره کن بوستان جوانمردان و ساماندهی روددره فرحزاد بوستان نهج البلاغه، رویکردهای حاکم در مدیریت و برنامهریزی شهری و طراحی فضایی این پروژ هها در شهر تهران را مورد توجه قرار دهد و میزان موفقیت آنها در دستیابی به اهداف توسعه پایدار شهری در دو مقیاس مذکور را ارزیابی کند

روددره، ظرفیتهای طبیعی، بوستان نهج البلاغه، بوستان جوانمردان، تهران