موریس بلان - استادبازنشسته جامعه شناسی مرکز ملی تحقیقات علمی CNRS ودانشگاه استراسبورگ فرانسه
سیدمحمدباقر منصوری - پژوهشگردکتری معماری دانشگاه پاریس EST فرانسه

رویکردهای مختلف نوسازی در فرانسه، در دورههای تاریخی نشاندهنده موارد استفاده و چگونگی برخورد با مقولههایی چون بازسازی ، بهسازی و مرمت است. بررسی این تجربهها نشان میدهد تعاریف متفاوت از مفاهیم، چگونه میتواند بارویکردهای متفاوت اتخاذشده توسط مدیران در رابطهای دوجانبه باشد. این ارتباط، در راستای سیاستهای دولتهای مختلف سبب ایجاد تعاریف گوناگونی در این حوزه نیزشده است. چنانچه در هر دوره یک لغت یا تعریف خاص مصطلح شده و تفکر آن دوره به آن نام شناخته میشود. در فرانسه این دورهها را میتوان به دو بخش سیاستهای بهسازی_تخریب و سیاستهای حفاظتی و مرمتی تقسیم کرد. در بخش نخست،سیاستهای تخریبی از دوران امپراتوری دوم با مبارزه با مسکن ناسالم آغاز شد. این سیاست از یک قرن بعد با تفکرات مدرنیستی و با اسکان ساکنان بافتهای تخریب شدهدر مجتمعهای بزرگ ادامه یافت و از سال 2003 به بعد با تخریب همان مجتمعهای مسکونی دوره قبل پایان یافت. پایان این دوره همزمان با دو رویکرد و سیاست عمومی دیگر در برخورد با معضلات مسکن بود. سیاستی برخاسته از تفکرات کمونیستی که قانون همبستگی و باززندهسازی شهری را مطرح میکرد و قانون دوم که با عنوان تعهد ملی برای مسکن توسط وزیری میانه رو مطرح شد. به موازات این سیاستها، رویکردهایینیز در زمینه مرمت در ابعاد مختلفش توسط دولت دنبال میشد. رویکرد مدرنیستی، که به حفاظت محدود برخی آثار معماری می پرداختند، رویکرد بعدی که به حفاظت ازپهنههای شهری پرداخت و رویکرد سوم که با کمکهای مالی دولت یا سیاستهایی تسهیلی سعی در نگاهداشتن ساکنان در بافتهای مسئلهدار داشت. در مجموع می توانرویکردهای مختلف فرانسه در بهسازی، نوسازی یا مرمت بافتهای شهری هم با تخریب و هم با مشارکت ساکنان درگیر دانست. بدین ترتیب اصطلاحات رایج هر دوره از طرفی نماینده تفکر آن دوره و از طرف دیگر هدایتکننده رویکردها و سیاستهای مورد نظر سیاستمداران شهری بوده است

نوسازی شهری، بازسازی شهری، باززندهسازی، تخریب