زهرا خدایی

چکیدهرشد فزاینده ابعاد شهرنشینی و شکلگیری مقیاسهای جدیدی از رشد شهری، طی چند دهه اخیر، موجب شده است تاشهر و شهرسازی معاصر با چالشهای نوینی مواجه شود. در دهههای اخیر، بسیاری از سازمانها و نهادهای مدیریت وو تقویت اجتماعات محلهای به « از پایین به بالا » برنامهریزی بر ترویج نوعی نگرش مدیریت مشارکتی، برنامهریزیمنظور توانمندسازی آنها و نظارت بر اقدامات توسعهای تأکید داشتهاند.در این میان، ارتقای سطح سرمایه اجتماعی بهویژه در سطح خرد آن، راهبردی راهگشا برای نیل به این مقصود به نظرمیرسد. سرمایه اجتماعی به معنای هنجارها و شبکههایی است که امکان مشارکت مردم را در اقدامات جمعی، به منظورکسب سود متقابل، فراهم میکند. اصطلاح سرمایه اجتماعی به موضوعات مربوط به ساختارهای اجتماعی که سببارتقای پتانسیلهای اجتماعی میشوند، مربوط میشود و با شیوههایی همچون سنجش سطح اعتماد اجتماعی و سطوحعضویت در انجمنهای مدنی رسمی یا غیررسمی قابلاندازهگیری است. سرمایه اجتماعی مفهومی ترکیبی است کهیا میزان این هنجارها و شبکهها را در یک جامعه و در یک مقطع زمانی خاص تشریح میکند. « موجودی »مطالعه حاضر، با هدف تحلیل سرمایه اجتماعی در مقیاس خرد، با تأکید بر محور توسعه محله براساس سرمایهاجتماعی، به تبیین رویکرد محلهمبنا میپردازد. بدینسان مفهوم سرمایه اجتماعی در مقیاس محلی براساس شاخصهاییهمچون اعتماد و قابلیت اعتماد، مشارکت اجتماعی و مدنی، داوطلبیگرایی، همیاری، همکاری، وصل بودن محلهای،باهمبودن، ظرفیت پذیرش تفاوتها (مدارا)، احساس امنیت، حمایت اجتماعی (عاطفی و مالی)، انسجام اجتماعی،احساس اثرگذاری و کارایی، ارزش زندگی و وساطت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و نقش آنها در ارتقای منزلتاجتماعی مدیریت شهری بیان میشود.

رویکرد محلهمبنا، سرمایه اجتماعی، برنامهریزی محلهای، مدیریت شهری