فتاح آقازاده
آیدا شیوا

مشارکت شهروندی، از مباحثی است که در سالهای اخیر، در رویکردهای اجتماعی به مدیریت شهری بهشدت مطرحبوده است، بااینحال بهرغم وجود مباحث تئوریک گسترده در این مورد، کمتر به مباحث کاربردی و عملی جذبمشارکت عمومی شهروندان پرداخته شده است. با بررسی ادبیات نظری در مورد مشارکت شهروندی و مقایسه آن بافرایند انجام مطالعات ارزیابی تأثیرات اجتماعی (اتا)، میتوان مشاهده کرد، در صورتی که مطالعات اتا بهدرستیصورت گیرد و جذب مشارکت شهروندان به صورت پررنگ و اثربخش در این مطالعات مدنظر قرار گیرد، میتواند بهصورت مؤثر باعث افزایش مشارکت عمومی شهروندان شود. در انتهای این پژوهش، با بررسی یک مطالعه موردی اتا(مجموعه فرهنگی ورزشی نونهالان) به بررسی تأثیرات کاربردی اتا در جذب مشارکت عمومی میپردازیم.طرح احداث مجموعه فرهنگی ورزشی نونهالان با هدف ارتقای سطح فرهنگ و تفریحات سالم شهروندان از جملهگسترش ورزش عمومی، افزایش سرانه ورزشی فرهنگی در منطقه، غنیسازی اوقات فراغت ساکنان منطقه، آشناییبیشتر شهروندان با سرای محلات و میزان مشارکت آنها در اداره امور محله و... توسط شهرداری منطقه 3 تهران از سال86 وارد مرحله ساخت شده و در حال حاضر مراحل نهایی برای بهرهبرداری را سپری میکند. اجرای این طرح برایساکنان منطقه 3 همراه با اثرات مثبت و منفی بوده است. ارزیابی پیامدهای طرح با تکیه بر مراحل دهگانه اتا و ترکیبی ازروشهای کمی و روشهای کیفی (مصاحبه فردی و عمیق و گروهی با ساکنان، اعضای محترم شهرداری و شورایاری)صورت گرفته است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که مکان استقرار مجموعه مورد تأیید شهروندان است. میزان موافقتشهروندان با ساخت سینما، سالن ورزش و سرای محله در مجموعه، نسبتاً زیاد و میزان موفقیت شهرداری در پاسخگوییبه نیازهای شهروندان و جلب مشارکت شهروندان در برنامهریزی و ساخت مجموعه، نسبتاً کم بوده است.

. مشارکت عمومی، ارزیابی اثرات اجتماعی، شهرداری تهران، مجموعههای فرهنگی ورزشی، منطقه 3