س علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
م علیزاده - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان گروه تولیدات گیاهی گروه باغبانی
ک مشایخی - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان گروه تولیدات گیاهی گروه باغبانی

فنون کشت بافت گیاهی به عنوان فنون نوین در جنبه های مختلف علوم گیاهی در حال استفاده می باشد. هزینه تولید بالا یکی از معایب این فنون بوده که بخشی از آن مربوط به ترکیبات محیط کشت است. بنابراین به دلیل کاربرد مواد شیمیایی گرانقیمت کاربرد گسترده این روش ها در کشورهای در حال توسعه محدود می باشد. استفاده از ترکیبات طبیعی و ارزان به عنوان افزودنی آلی ممکن است در این مورد مفید واقع شود. صمغ زردآلو یک ترکیب آلی دارای پلی ساکاریدهایی همچون زایلوز و رامنوز و غیره است. در پژوهش حاضر، صمغ زردآلو به محیط کشت اضافه شد و واکنش ریزنمونه های هویج (پارانشیم ثانویه ریشه) به عنوان یک گیاه مدل مطالعه شد. بدین منظور محیط کشت نیمه جامد موراشیگی و اسکوگ (MS) حاوی غلظت های مختلف (2 تا 6 گرم در لیتر) استفاده شد. نتایج نشان داد که صمغ زردآلو به عنوان یک افزودنی غذایی به محیط کشت اثرات قابل توجهی بر اغلب صفات اندازه گیری شده از قبیل تعداد روز تا ریشه زایی ، سفتی، رنگ و حجم کالوس ها دارد. کاربرد صمغ سبب کاهش تعداد روز تا ریشه زایی شد یعنی نمونه ها زودتر کالوس زایی را آغاز نمودند. کالوس های ایجاد شده روی محیط های دارای صمغ 30 روز پس از کشت ، حجم بیشتر و بافت متوسطی داشتند. به طور کلی استفاده از صمغ زردآلو در محیط کشت کالوس هویج به عنوان یک گیاه مدل مفید تشخیص داده شد و در اکثر صفات بهترین شرایط مربوط به گیاهانی که با صمغ 6 گرم بر لیتر تیمار شده بودند ظاهر شد ولی به هر صورت برای کاربرد آن در مقیاس تجاری پژوهش های بیشتری ممکن است نیاز باشد.

ترکیبات محیط کشت، صمغ زردآلو، کالوس، کشت بافت ، هویج