حمیدرضا مشایخی - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
امیرحسین بقائی - استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
مسعود گماریان - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

در حال حاضر حدود یک سوم از داروهای مورد استفاده در جوامع بشری را داروهایی با منشا طبیعی و گیاهی تشکیل می دهد و صنایع داروسازی جهان تلاش می کنند. ساخت شیمیایی اقلام مربوط به دو سوم بقیه داروها نیز به تدریج منسوخ و به منابع گیاهی متکی گردد. از این رو صنایع داروسازی و گروه های تحقیقاتی بسیاری از کشورها توجه خود را به کشت و تولید گیاهان دارویی معطوف داشته اند. استفاده از ضایعات آلی مانند کود گاوی ، روش مناسبی برای بازگرداندن مواد آلی و برخی عناصر غذایی به خاک به شمار می رود. این آزمایشی گلدانی با هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف تیمار کود گاوی بر روی صفات مورفولوژیکی گیاه دارویی همیشه بهار در یک خاک لومی رسی، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام پذیرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل سه سطح کود گاوی 0، 25 و 50 تن کود در هر هکتار خاک بود. صفات مورفولوژیکی مورد ارزیابی در این آزمایش شامل : تعداد گل، تعداد برگ، طول ریشه ، طول ساقه، وزن خشک ریشه و وزن خشک ساقه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که کلیه صفات مورفولوژیکی گیاه همیشه بهار با افزایش سطح کودی تا 50 تن در هکتار افزایش معنی داری را نشان داد همچنین تیمار کودی 25 تن کود در هر هکتار خاک نیز افزایش معناداری در این صفات نسبت به تیمار فاقد کود گاوی را نشان داد که این افزایش صفات مورفولوژیکی احتمالا به دلیل وجود عناصر پر مصرف مانند نیتروژن و فسفر و عناصر کم مصرف نظیر آهن، روی و منگنز در کود گاوی می باشد.

همیشه بهار، گیاه دارویی، مورفولوژیک، کود گاوی