علی شهریار - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
ابوالقاسم لواف - دانشیار ژنتیک و اصلاح نژاد دام دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
مهناز صالحی - مربی پژوهشی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور کرج

هدف از انجام این بررسی تعیین خصوصیات کمی و کیفی الیاف حاصل از آمیخته گری بز نر بیرجندی با بزهای موئی ماده بومی قم بود. به این منظور تعداد 36 راس بز بومی و آمیخته در محدوده سنی 1 تا 2 سال انتخاب شد. صفات مورد مطالعه شامل درصد کرک و مو، طول دسته الیاف مو و کرک ، طول تک لیف مو و کرک ، قطر کرک و استحکام و کشش پذیری کرک بود. داده ها به روش سه طرفه در نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شدند. میانگین کلی وزن بیده در بزهای مورد بررسی (18/2±288/7 گرم) با حداقل 99 و حداکثر 713 گرم بود. وزن بیده بزهای بومی کمتر از بزهای آمیخته بود ولی این تفاوت معنی دار نبود. بین دو گروه ژنتیکی از نظر درصد کرک ومو اختلاف معنی داری بود ولی سن و جنس تاثیر زیادی بر این دو صفت نداشتند. طول تک لیف کرک موثر از گروه ژنتیکی ، جنس وسن دام بود. اثر گروه ژنتیکی و جنس بر میانگین قطر و تغییرات آن معنی دار نبود ولی یک ساله ها الیاف کرکی با یک میکرون قطر کمتری داشتند. دامنه صفات بارپارگی ، مقاومت و کشش پذیری الیاف کرک به ترتیب در حد مقادیر 0/3 گرم نیرو، 0/3 گرم نیرو بر تکس و 15 درصد گسترده بود و بین بیده بزهای بومی با آمیخته از این نظر اختلاف بود. نتایج این مطالعه مشخص کرد آمیخته گری منجر به بهبود تولید کرک در بزهای آمیخته می شود.

آمیخته گری، بز، وزن بیده، قطر کرک، خصوصیات مکانیکی کرک