مهدی چزگی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کساورزی و منابع طبیعی ساری
ویدا چالوی - استادیار گروه باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
وحید اکبرپور - مربی گروه باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

مصرف بیش از حد کود و سموم شیمیایی در حال حاضر زیان های فراوانی را به محیط زیست و سلامت عمومی مردم وارد کرده و از کیفیت سبزیجات کاسته است. یکی از فاکتورهای مهم در تعیین کیفیت سبزیجات مقدار نیترات آن می باشد که امروزه به دلیل مدیریت غلط در مصرف کودهای شیمیایی مقدار تجمع نیترات در بسیاری از موارد از استانداردهای تعیین شده بیشتر می باشد. بدین منظور اثر تکی و ترکیبی کودهای کمپوست ، ورمی کمپوست و شیمیایی بر عملکرد و میزان نیترات گیاه دارویی ریحان در آزمایشی بر اساس طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 2 تیمار آزمایشی شامل انواع کود اعم از ورمی کمپوست گاوری، کمپوست گاوی، ورمی کمپوست + اوره، کمپوست + اوره، اوره و بدون کوددهی (شاهد) و دو رقم ریحان سبز و بنفش بوده است که با سه تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 1392 انجام شد. نتایج بدست آمده نشان دادند که صفات اندازه گیری شده در سطح احتمال یک درصد معنی دار می باشند. گیاهان تحت تیمارهای تلفیقی کودهای آلی و شیمیایی عملکرد تر و خشک اندام های هوایی بیشتری نسبت به تیمارهای دیگر داشتند و گیاهان تیمار شده با کود شیمیایی میانگین غلظت نیترات بیشتری در مقایسه با سایر تیمارها برخوردار بودند. در بین ارقام بالاترین میانگین غلظت نیترات در ریحان بنفش مشاهده گردید. در بین چین ها نیز بیشترین عملکرد تر و خشک اندام هوایی در چین دوم مشاهده شد. بیشترین و کمترین میزان نیترات به ترتیب در چین سوم و چین اول بدست آمد. با توجه به نتایج تحقیق مشخص گردید که مینگین غلظت نیترات در گیاهان تیمار شده با کودهای شیمیایی نسبتا بالا می باشد از این رو توصیه می شود که به جای استفاده از کودهای شیمیایی ورمی کمپوست و کمپوست استفاده گردد تا سلامت افراد جامعه به خظر نیافتد.

نیترات ، ورمی کمپوست، کمپوست، اوره، ریحان