فائقه محمد - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
حبیب اله سمیع زاده - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان
محمد محسن زاده - مربی دانشگاه گیلان

کلزا یک گیاه روغنی جدید بوده که با توجه به نیاز کشورمان در جهت تامین روغن گیاهی بسیار مورد اهمیت می باشد. ارزش و اهمیت این گیاه به عنوان یک دانه روغنی و با توجه به این موضوع که ایران جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان محسوب می شود فلذا شناسایی ژنوتیپ هایی که بتوانند تنش خشکی را در مراحل مختلف رشد و نمو تحمل کنند در افزایش عملکرد بسیار تاثیر گذار خواهد بود. در این بررسی 10 ژنوتیپ کلزا در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک با سه تکرار از نظر تحمل به تنش خشکی و تفاوت دما در طبقات مختلف انکوباتور به عنوان بلوک در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان در یکم آبان ماه سال 92 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ ، سطح تنش و اثر متقابل آنها برای تمام شاخص های اندازه گیری شده معنی دار بود. اما اثر بلوک برای کلیه صفات تفاوت معنی داری را نشان نداد. نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی در تیمارهای مختلف هر یک از عامل ها با توجه به ضرایبی که صفات مختلف به خود اختصاص داده نامگذاری گردید. در نهایت می توان بیان نمود که دو ژنوتیپ E3 و C6 نسبت به سایر ژنوتیپ ها مورد بررسی مطلوب تر و مقاوم تر به خشکی بوده و ژنوتیپ 07 نیز نسبت به سایر ژنوتیپ ها حساس تر به خشکی می باشد.

پلی اتیلن گلیکول، تجزیه تابع واریانس، تجزیه به مولفه، نرم افزار SPSS، گیاه کلزا