رباب رزمی - مدرس گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور واحد زنجان
سعیده اشرفی - دانشجوی دکترا دانشگاه تبریز

طی سالهای اخیر توجه دانشمندان بیشتر به بررسی مقادیر فرین عناصر اقلیمی، به ویژه دما و بارندگی، به عنوان پیامدی از وقوع تغییر اقلیم معطوف شده است. تغییر در مقادیر فرین نتیجه تغییر در فراوانی مقادیر انتهایی توزیع میباشد. بارندگی یکی از متغیرترین عناصر اقلیمی است که تغییر در انتهای توزیع آن، باعث تغییر در مقادیر و شدت بارشهای سنگین و فوق سنگین خواهد بود. این تغییرات میتواند پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی به ویژه اقتصاد کشاورزی کم سابقه ای داشته باشد. در تحقیق حاضر تلاش گردیده است با استفاده از مفهوم صدکی، مقادیر فرین بارش روزانه شهر تبریزطی دوره آماری 2010-1951، سهم آنها از بارش سالانه و چرخههای سالانه آنها به روش تحلیل طیفی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج نشان داد که مجموع بارشهای حاصل از صدک 95 و 99 (به عنوان آستانه بارشهای سنگین و فوقسنگین)، دارای روند کاهشی معنی دار بوده، اما سهم آنها از بارش سالانه دارای روندی افزایشی است. اعمال تحلیل طیفی نشان داد که مجموع بارش حاصل از صدکها دارای تناوب 60 و 6 ساله در بارش های سنگین و تناوب 60، 4 و 2/5 ساله در بارش های فوق سنگین بوده اند.

بارش سنگین – بارش فوق سنگین – روند - چرخه- صدک