محمودرضا میرلطفی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
علیرضا پهلوان - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل

براساس مطالعات سازمان هواشناسی جهانی بادهای با سرعت بیش از 15 متر برثانیه( 30 نات) به عنوان طوفان شناخته می شود لذا بر اساس این آستانه، فراوانی وتوزیع زمانی و مکانی طوفان های زابل در مقاله حاضر تحلیل و پهنه بندی شده است. با وقوع خشکسالی و مهیا شدن زمینه طوفان های گردوخاک در منطقه سیستان که درشمال استان سیستان وبلوچستان واقع می باشد شکل گرفتند. توجه به اینکه طوفان های گردوخاک همه ساله خسارات زیادی را به جامعه وارد می نمود، بررسی این امرضروری به نظر می رسید . بدین منظور داده های باد سنجی ایستگ اه سینوپتیک زابل تهیه و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند .جهت مشخص کردن فراوانی روزهای طوفانی در طی دوره زمانی مورد مطالعه از نرم افزار spss و از روش تحلیل خوشه ای با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است . ازبررسی میانگین سرعت باد(ساعت 6:30 به وقت محلی کمترین و درساعت 9:30 به وقت محلی با 841 مورد بالاترین مقدار افزایش و ساعت 18:30 به وقت محلی 167 مورد ) و در ماه های جولایو ژانویه به ترتیب بیشترین وکمترین میانگین ماهانه طوفان را دارا بوده اند. سرعت باد گاهی از مرز 150 کیلومتر نیز در سالهای مورد بررسی عبور کرده است.

طوفان، شن وماسه، زابل