فرسایش بستر و ساحل رودخانه ها در اثر برداشت مصالح رودخانه ای مطالعه موردی: رودخانه زرینگل استان گلستان

پیشرفت تمدن بشری در امر احداث سازه، نیاز بشر به شن و ماسه را افزایش داده است. برداشت های بیرویه جهت تامین نیاز بشر، لزوم حفظ بستر و حریم رودخانه ها و جلوگیری از تغییر مورفولوژی رودخانه، توجه به جلوگیری از برداشت بیرویه مصالح رودخانه ها را بیش از پیش اهمیت بخشیده است. اما برداشت بدون برنامه ریزی این گونه مصالح اثرات مخربی بر پیکره مورفولوژی رودخانه دارد. اثرات و زیان های مخرب برداشت مصالح آبرفتی از رودخانه ها و اراضی کشاورزی در بعضی از شهرهای کشورهمانند شهر گرگان به ویژه در شاخه زرینگل گرگانرود به اوج رسیده و باعث بروز مشکلات فراوانی مانند آلودگی آبهای جاری، تغییر رژیم رودخانه و تغییر در مورفولوژی رودخانه و همچنین افزایش خطر سیل شده است. در این مقاله اثرات برداشت مصالح رودخانهای بر فرسایش بستر و ساحل رودخانه زرینگل مورد ارزیابی قرارگرفته است. در بازدیدهای میدانی صورتگرفته از مسیر آبراهه رودخانه زرین- گل اثرات فرسایشی برداشتها بر ساحل و بستر رودخانه شناسایی و ثبت گردید و مطابق نتایج بدستآمده، تغییرات شدیدی در مورفولوژی رودخانه درنتیجه برداشتهای بیرویه ایجاد شده است.

Keywords:

مورفولوژی , فرسایش بستر و ساحل رودخانه , شن و ماسه , رودخانه زرینگل