سعیدمحمد صبوری - معاون پژوهشی و عضو هیات علمی پژوهشکده سوانح طبیعی
سیدعباس جزایری - رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی

تهیه طرح های هادی روستایی برای روستاهای کشور از سالیان گذشته در دستور کار دولت جمهوری اسلامی ایران بوده است که متولی انجام امور مربوط به تهیه طرح ها بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوده است. از زمان شروع تهیه طرح هادی برای روستاهای کشور تاکنون برای اکثر روستاهای کشور طرح هادی تهیه شده است و تعداد کمی از روستاها نیز در دست مطالعه بوده و یا در سال های آتی برای آنها نیز طرح هادی تهیه می گردد. طرح تهیه شده برای هر روستا با توجه به اعتبارات عمرانی استانی و ملی جهت اجرا دردستور کار قرار می گیرد. همچنین با توجه به درخواست های موجود از ساکنین روستا و تغییرات بوجود آمده در جمعیت روستا و عوامل دیگر طرح های تهیه شده مورد بازنگری و مطالعه جدید قرار می گیرند. شرح خدمات تهیه طرح هادی بیشتر با دیدگاه توسعه فضایی و کالبدی و برنامه ریزی روستایی در بعد اقتصادی و اجتماعی تدوین شده است و بررسی و شناخت مخاطرات محیطی پیرامون روستا در قسمت مطالعات پایه به اشاره اندکی بسنده شده است. حال تجربیات و سوابق بروز مخاطرات طبیعی در روستاهایکشور نشان دهنده اینستکه در بسیاری از روستاهایی که طرح هادی تهیه شده است روستا به لحاظ وجود مخاطرات طبیعی جابجا شده و یا با توجه به موقعیت وقوع مخاطره از قبیل زمین لغزش، سنگ افتان، سقوط بهمن و ...، در بخشی از روستا عملا امکان سکونت وجود ندارد و طرح تهیه شده نیاز به بازنگری اساسی پیدا می کند، و نتیجه آن هدر رفنت بودجه و زمان صرف شده برای تهیه طرح مذکور می باشد و نیز روستائیان را دچار چالش و مشکل می کند. جهت جلوگیری از این امر و هدایت دقیق و صحیحاعتبارات لزوم اصلاح شرح خدمات و نحوه مطالعات تهیه و بازنگری طرح هادی روستایی مورد نیاز می باشد که در این مطالعه ارائه شده است.

مخاطرات محیطی، طرح هادی، روستا، بازنگری، شرح خدمات