امیر افشاری - کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه شهید بهشتی تهران
شیما شریعت - کارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی دانشگاه شهید بهشتی تهران

آتش با از بین بردن پوشش گیاهی و مواد آلی خاک زمینه را برای تخریب بافت، ساختمان و فرسایش پذیری خاک را فراهم می کند. در سالهای اخیر، آتش سوزی در مراتع و اراضی کشاورزی روستای کرزان به دلیل از بین بردن باقی مانده محصولات و آماده کردن زمین برای شخم، افزایش چشمگیری داشته است. و با توجه به شیب زیاد و ضعف پوشش گیاهی در این مناطق، در صورت عدم کنترل، این پدیده می توان به یکی از عوامل مهم زمینه ساز تخریب خاک در اراضی مزبور مبدل شود. افزاش ضریب تولید رواناب، زمین لغزش و کاهش راندمان خاک، نمونه ای از این نوع تأثیرات نامطلوب است. پژوهش حاضر در پائیز سال 1391 به منظور بررسی تأثیر آتش سوزی بر میزان فرسایش پذیری خاک اراضی کشاورزی روستای کرزان از توابع شهرستان تویسرکان در ژرفای (20-0) سانتی متر (خاک سطحی) که دارای آثار حریق بود در مقایسه با زمین های مجاور آن که با شرایط یکسان انتخاب شده بود انجام شد. بدین منظور از سه نوع کاربری متفاوت در عرصه مورد نظر نمونه برداشت شد. سپس آن دسته از خصوصیات شیمیایی و فیزیکی که بر میزان فرسایش پذیری خاک مؤثر است (بافت خاک، PH، هدایت الکتریکی، کربنات کلسیم و مواد ارگانیکی خاک) برای هر کاربری در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان دهنده اثرات معنی دار اتش سوزی در اغلب ویژگی های شیمیایی خاک از جمله افزایش اسیدیته، هدایت الکتریکی، توزیع ذرات خاک، و افزایش میزان فرسایش پذیری منطقه دارد.