افشین حسین پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علوم و تحقیقات کردستان

معماری داخلی ایران از قدیمی ترین دوران تا کنون همواره با تزئین همراه بوده است و تنها در زمان کوتاه پس از ورود اسلام به ایران بناها ساده و بدون تزئین می باشند. از سده های دوم و سوم هجری تزئینات گج بری و آجری به تدریج رایج می شود که در عصر سلاجقه این شیوه به اوج خود می رسد. در این میان بناهای تاریخی از جمله کهن ترین و جامع ترین دایره المعارف نقشمایه ها می باشند. مساجد، بقعه ها، آرامگاه ها و کلیساها در ایران را می تواان جولانگاهایی دانست در جهت خودنمایی هر چه بیشتر هنرمند ایرانی در مصور نمودن مفاهیم والا به کارگیری آرایه های گیاهی، هندسی و حیوانی در معماری اسلامی بهترین برهان بر ایمان هنرمند مسلمان است. هنرمند مسلمان با استفاده از انواع آرایه های هندسی و گیاهی در بناهای اسلامی به نوعی این آرایه ها را وسیله ای در جهت بیان عقاید دینی و مذهبی خود قرار داده است. درگیری این آرایهها با ایمان و عقاید مذهبی نوعی جاودانگی اصالت و خلوص را در آنها بازتاب می دهد. با دریافت مفاهیم نمادین نقش و نگاره ها در معماری تزئینی اسلامی و ریه یابی آنها می توان به شناخت ذهن و اندیه معماران و در نتیجه به فرهنگ و جهان بینی و تلالو آرمان ها در آن جامعه دست یافت. در این مقاله با موضشوع بیان نمادین در تزئینات معماری ایرانی- اسلامی اهداف زیردنبال می شود. بررسی و شناخت انواع تزئینات در معماری اسلامی- ایرانی نماد شناسی آرایه های معماری اسلامی- ایرانی نماد شناسی آرایه های معماری اسلامی- ایرانی سوالاتی که در این مقاله به آنها اسخ داده می شود عبارتند از: از چه دوره ای تزئینات در معماری داخلی وارد شد؟ انواع تزئینات در معماری اسلامی- ایرانی کدامند؟ تزئینات معماری اسلامی از لحاظ نماد شناسی دارای چه ویژگی هایی می باشند؟ کاربرد تزئینات بیتر در کجا و به چه منظور بوده است؟ روش گردآوری مطالب به صورت میدانی و کتابخانه ای بوده و مقاله از نوع تحلیلی مقایسه ای توصیفی و تاریخی می باشد.

معماری اسلامی، تزئینات معماری اسلامی، نماد گرایی تزئینات اسلامی