مهدیه بوذرجمهری - دانشجوی مقطع کارشناسی ناپیوسته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
آرین جهانبانی - دانشجوی مقطع کارشناسی ناپیوسته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
سعید گل آذری نژاد - مدرس گروه معماری دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

هنرهای سنتی، مجموعه ای از هنرها و صنایع بدیعی هستند که علاوه بر اصول ثابت، دارای جلوه ی متغیر، جهت هماهنگی با شرایط دوره های مختلف زمانی بوده اند. این هنرها در ایران، مجموعه ای از هنرهای اصیل، بومی و مردمی هستند که دارای الگوهای فراموش شده ای که ریشه در آداب، رسوم، سنن، عادات و اعتقادات و در مجموعفرهنگ این مرز و بوم دارند، هستند. هدف این تحقیق بررسی این الگوهاست که به ما نشان می دهد آثار هنری دارای واقعیت عینی و ناچار، در محدوده امکانات خود بوده که به عرصه ظهور رسیده اند و حامل امری ذهنی می باشند که مخیلات هنرمند را مطرح می کند. در این مقاله سعی شده است به نیاز رمزگشایی ذهن همیشه جستجوگر انسان و کشف رازهای نفهته در الگوهای اصیل هنر ایران پاسخ داده شود و شناخت جایگاه و دلایل استفاده از این الگوها در معماری امروز و به طور خاص در معماری داخلی، با طراحی بخشی از یک خانه، بررسی و نمایان شود. رویکرد این طراحی داشتن یک خانه، به مثابه ی یک پازل است و انسان قادر خواهد شد بهترین مکان مناسب برای اشیا را بنا به روابط درست فضایی، نورگیری، زیبایی، سادگی و در عین حال تنوع، دارا شود. بدین ترتیب، با پر و خالی کردن حجم داخلی یک ساختمان، استفاده از چند الگوی ایرانی برای این تورفتگی و بیرون زدگی ها، و به کارگیری رنگ و نور چند هدف دنبال شده است؛ ایده ی انعکاس، حل کردن روابط فضایی و معماری درونگرا. این اهداف با الهام از عمارت چینی خانه ی بقعه ی شیخ صفی الدین اردبیلی، بررسی گچ بری های سه و یازده قطعه ی موجود در تپه حصار دامغان در زمان ساسانیان، استفاده از ظروف سفالی منقوش مربوطبه هزاره های پیش از میلاد و الگوهای به کار رفته در بافت فرش –که شریف ترین هنر سنتی ایران محسوب می شود- دنبال شده است. روش این تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، تصویری و باستان شناسی است و زمینه ی عملکردی را دنبال می کند. نتایج این پژوهش به جایگاه فراموش شده ی الگوهای اصیل ایرانی در معماری داخلی می پردازد.

الگوی ایرانی، پازل، فضای پر و خالی ، معماری داخلی ، هنر سنتی ایران