مریم میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، آموزش عالی غیرانتفاعی دانش پژوهان

یکی از عناصر قابل توجه در معماری ایرانی فضاهای ورودی است. فضای ورودی نسبت به سایر فضاها از ویژگی ها و امتیازات خاصی برخوردار است، زیرا علاوه بر کارکرد اصلی آن به عنوان یک فضای ارتباطی؛ از لحاظ بصری و ادراکی نیز فضایی رابط بین یک بنا با فضاهای شهری است و غالباً معیاری برای تشخیص ارزش است و می توانهویت معماری سنتی کشور را درآن مشاهده کرد. این موضوع، توجه به بررسی این فضا را ضروری می سازد، به ویژه آن که ملاحظه می شود که نه تنها روند تکامل طراحی فضاهای ورودی در معماری معاصر ایران متوقف شده، بلکه آثار موجود نشان دهنده یک روند نزولی و انحطاطی در بسیاری از موارد است. علاوه بر این عدم تمایز عرصه های عمومی، نیمه عمومی وخصوصی، عدم تفکیک فضای عبور با فضای دسترسی، فقدان خوانایی فضای ورودی، فقدان یا ضعف کارکردهای اجتماعی و فرهنگی ورودی ها و بی توجهی به طراحی فضاهای ورودی متناسب با کارکرد بنا از دیگر نکاتی هستند که در بسیاری از ورودی ها بناهای معاصر مشاهده می شوند، در حالی که در معماری سنتی الگوهای معین، شناخته شده و کارآمدی وجود داشته است. ولی در معماری امروز ایران به ندرت ورودی های قابل توجه و قابل مقایسه با آثار قدیمی مشاهده می شود وبیشتر بناهایی که در دوره معاصر در ایران ساخته می شود، هیچ نشانی از پیشینه درخشان معماری ایرانی ندارد. سوالی که در اینجا پیش می آید، این است که چگونه می توان در دوره معاصر از فرهنگ چند هزار ساله معماری ایرانی بهره گرفت. این پژوهش سعی بر آن دارد تا در رویکردی توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی (نمونه موردی: ورودی خانه های اصفهان)، عناصر و عوامل تاثیر گذار در ورودی خانه هایی که هویت تاریخی و ملی ما را بیان می کنند؛ مورد بررسی قرار داده و با شیوه ای کاربردی به رهیافتی نوین برای ارائه الگوی مناسبی جهت استفاده از ورودی خانه های سنتی ایرانی، در خانه های امروزی دست پیدا کند.

خانه های اصفهان ، اجزای ورودی ، اصول ترکیب کالبدی ورودی ، کارکردهای ورودی