محمدرضا مومن زاده - دانش آموخته کارشناس ارشد مهندسی زلزله دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمدرضا منصوری - استادیار گروه مهندسی زلزله دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
آرمین عظیمی نژاد - استادیار گروه مهندسی زلزله دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

در نظر گرفتن رفتار غیر خطی خاک و تونل در برابر زلزله برای رسیدن به پاسخهای واقعی در عمل از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این مقاله با استفاده از ترکیب روش پیشنهادی وانگ ) Wang ( و هشاش( Hashash ( برای تعیین تغییر مکان اعوجاجی تونل و الگوی پیشنهادی سعی و خطای اصلاح سختی پوشش، تغییر مکان اعوجاجی هدف )تونل( تعیین شده است. سپس با استفاده از روابط موجود برای تعیین ضریب رفتار سازه ها و تعمیم آن به تونلها و سازه های زیرزمینی و با در نظر گرفتن اندرکنش خاک و سازه،یک ضریب رفتار اعوجاجی برای تونل تخمین زده شده است. هدف اصلی این مقاله تعیین نیروهای ایجادشده در پوشش تونل )بدون مدلسازی خاک پیرامون آن( است که با اعمال ضریب رفتار اعوجاجی، اثراتغیرخطی شدن سازهی تونل و همچنین اندرکنش خاک و سازه در حین زلزله لحاظ شده است. برای بررسی صحت این ضریب رفتار، سهتحلیل دینامیکی غیر خطی سازگار با ساختگاه روی مدل المان محدود خاک و تونل انجام شده و مقایسهای بین نیروهای اصلاح شده با ضریبرفتار در حالت استاتیکی خطی و نیروهای به وجود آمده درحالت تاریخچه ی زمانی غیرخطی، انجام شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهددر صورت انجام تحلیل استاتیکی خطی بدون اعمال ضریب رفتار برای تونلها، مقادیر نیروهای ایجاد شده روی پوشش تونل بسیارمحافظه کارانه است؛ حال آنکه با اعمال ضریب رفتارهای تعیین شده میتوان پاسخ استاتیکی را به پاسخ واقعی در حین زلزله نزدیک نمود.

ضریب رفتار اعوجاجیاستاتیک غیر خطی تغییر مکان اعوجاجی هدف اندرکنش خاک و سازهتاریخچهی زمانی غیر خطیارتفاع روباره