مجید عیسی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشدآبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قربان وهاب زاده - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدرمضان موسوی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
جمال مصفایی - دانشجوی دکترای آبخیزداری، دانشگاه یزد

هدف از پژوهش حاضر، ارائه روابطی جهت برآورد دبی پیک سیل در حوزه های فاقد آمار استان گیلان به منظور استفاده در مطالعات وطراحی سازه های مورد استفاده در زمینه کنترل سیلاب می باشد. در تحقیق حاضر، 85 ایستگاه هیدرومتری در استان گیلان موردبررسی قرار گرفت که ایستگاه های سفید رود، گیلوان، پل خرشک، پل آستانه، لوشان و بین راه رودبار به دلیل وجود سد در بالادست آنهاو 01 ایستگاه به دلیل آمار ناقص و کوتاه مدت و 3 ایستگاه به دلیل جدیدالاحداث بودن و فقدان آمارحذف شدند. با استفاده از تحلیل عاملی، شش عامل مساحت حوضه ، محیط ، طول آبراهه اصلی ، قطردایره معادل ، زمان تمرکز و کاربری جنگل به عنوان مهمترین عواملموثر بر دبی پیک سیلاب در استان گیلان تشخیص داده شدند. براساس تحلیل خوشه ای و نیز عوامل موثر بر دبی پیک سیلاب، تعداد 33ایستگاه باقیمانده به دو منطقه همگن تقسیم شدند و همگنی آنها با استفاده از آزمون همگنی و ناهمگنی گشتاورهای خطی مورد تاییدقرار گرفت. بر اساس آزمون نکویی برازشZDistتوزیعGEVبرای منطقه همگن یک و توزیعGLOبرای منطقه همگن دو دارای بهترین برازش بودند و مقادیر پارامترهای توزیع برای هر منطقه با استفاده از روش گشتاورهای خطی محاسبه و دبی با دوره بازگشتهای مختلف برای تمامی ایستگاه ها با استفاده از توزیع منطقه ای مناسب برآورد گردید. سپس منحنی رشد ترسیم و روابط رگرسیونی بین شاخص سیل و مساحت حوزه برای هر منطقه همگن استخراج گردید که براساس آن می توان دبی با دوره بازگشتهای مختلف را در مناطق فاقد آمار محاسبه کرد. همچنین نتایج مدلهای بدست آمده با مقادیر دبی مشاهداتی ایستگاه های مجزا شده جهت اعتبارسنجی مورد ارزیابی قرارگرفت

تحلیل منطقه ای سیلاب ، شاخص سیل ، تحلیل خوشه ای ، گشتاورهای خطی ، دبی پیک ، استان گیلان