محمد فرحناک غازانی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

در مناطق خشک و نیمه خشک به علت وجود عوامل محدود کننده رشد از جمله کمبود بارندگی و توزیع نامنظم آن، بالا بودن تبخیر و تعرق، طولانی بودن فصل خشک، زیاد بودن دامنه تغییرات دما در طول سال و شدت باد، فقط با تکیه برامکانات موجود، کشت دیم درختان امکان پذیر نیست لذا ابداع روشهایی که بتواند کارآیی جمع آوری و ذخیره آب را افزایش دهد بسیار مفید خواهد بود. در این بررسی میزان رشد گونه بادام معمولی در کشت دیم با استفاده از روش های مختلفجمع آوری و ذخیره آب باران مورد مقایسه قرار گرفت. محل مورد آزمایش اراضی شیب دار پارک جنگلی و حفاظتی لاله ادارهکل منابع طبیعی آذربایجان شرقی واقع در منطقه آرپادره سی در شمال شرق تبریز میباشد. تیمارهای مورد آزمایش شامل چهار روش استحصال آب باران (بانکت هلالی، بانکت طولی، بانکت طولی + پلاستیک روی چاله و بانکت هلالی +پلاستیک روی چاله) می باشد که در قالب طرح مربع لاتین مورد آزمایش قرار گرفتند. نهال کاری در 22 اسفند سال 1379 انجام گرفت. ارتفاع و قطر یقه نهالها طی سالهای 1380 تا 1382 اندازه گیری گردیده و میزان رشد طولی و قطری آنها محاسبه گردید. تجزیه واریانس داد هها از لحاظ متوسط رشد مطلق و نسبی طولی و متوسط رشد مطلق و نسبی قطریتفاوت معنی داری را در بین چهار نوع روش استحصال آب باران نشان نداد. میانگین سالانه رشد مطلق طولی در روش های مختلف6/9 تا 12 سانتی متر و میانگین سالانه رشد مطلق قطری در روشهای مختلف2/5تا3/3 میلی متر می باشد . باتوجه به اینکه از لحاظ رشد طولی و قطری بین چهار روش استحصال آب باران اختلاف معنی داری وجود نداشت لذا استفاده از بانکت طولی بدون استفاده از پلاستیک به دلیل کم بودن هزینه اجرا وآسان بودن احداث جهت توسعه کشت دیم بادام پیشنهاد میگردد.

بادام، استحصال آب باران، ارتفاع، قطر یقه، بانکت