حامد جانی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
یداله یوسفی فرد - کارشناس ارشد مهندسی آب مهندسین مشاور
حمیدرضا متین فر - استادیار گروه علوم خاک دانشگاه لرستان

تبخیر و تعرق یکی از عوامل محیطی است که برآورد آن در مواردی از قبیل برنامه ریزی آبیاری، تعیین تبخیرمخازن آب، محاسبات بیلان آب، تخمین رواناب و مطالعات اقلیم شناسی ضروری میباشد. محاسبه تبخیر و تعرقبه طریق عملی و آزمایشگاهی با دقت بسیار بالا با روش های مستقیم و تجربی مثل روش توزین، روش همبستگی ادی، روش نسبت باون و ... امکان پذیر است اما این روش ها می توانند تنها مقدار تبخیر و تعرق را دریک نقطه و یک منطقه کوچک بیان کنند ولی برای مناطق وسیع ضمن اینکه وقت گیر و پرهزینه بوده، دارای خطای اندازهگیری هم می باشند. با وجود این محدودیت ها یکی از بهترین روش های برآورد تبخیر و تعرق برایمناطق وسیع استفاده از تصاویر ماهواره ای و داده های سنجش از دوری است. یکی از روش هایی که میزان تبخیر و تعرق را با استفاده از دادههای طیفی محاسبه می کند سیستم توازن انرژی سطحیSEBSاست و با این فرض که داده های طیفی قابلیت محاسبه تبخیر و تعرق و ضرایب گیاهی را داشته مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از تحقیق حاضر برآورد تبخیر و تعرق واقعی محصولات زراعی با استفاده از دادههای طیفی است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجندهETM+ماهواره 7Landsatبرای 4 مردادماه سال1388 2009/7/26 دشت سیلاخور واقع در استان لرستان و روشSEBSمقدار تبخیر و تعرق واقعی محاسبه شد و با مقدار تبخیرو تعرق واقعی به دست آمده از روش فائو- پنمن- مانتیث برای همان روز به صورت نقطهای مقایسه شده است نتایج نشان میدهد که میزان همبستگی بین مقدار تبخیر و تعرق به دست آمده از هر دو روشR2=0/85ومجذور میانگین مربع خطاRMSE=0/02 میباشد. با توجه به اینکه در این تحقیق نتایج با مقادیر واقعی همبستگی بالایی دارد می توان این روش ها را جهت مطالعات تفصیلی مشابه بعدی به عنوان یک روش کاملاًموثر و مطمئن توصیه نمود.

تبخیر و تعرق ، SEBS ، سنجش از دور ، Landsat ، استان لرستان