ارزیابی تحمل به خشکی لاین ها و ژنوتیپ های امید بخش گندم

این مطالعه با هدف ارزیابی پتانسیل تحمل به خشکی 20 ژنوتیپ گندم انجام شد. آزمایش در قالب دو طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو تیمار آبیاری نرمال و دیم در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی بروجرد واقع در استان لرستان به اجرا در آمد. شاخص های تحمل به خشکی شامل: میانگین بهره وری MP شاخص تحمل TOL میانگین هندسی بهره وری GMP میانگین هارمونیک HM شاخص حساسیت به تنش SSI و شاخص تحمل به تنش TOL محاسبه شد، همچنین به مولفه های اصلی بر اساس آنها انجام شد. شاخص TOL با شاخص حساسیت به تنش همبستگی مثبت و معنی داری در سطح 1 درصد داشت. همبستگی این دو شاخص با عملکرد در شرایط تنش منفی و معنی دار بود. بررسی همبستگی بین عملکرد دانه تحت دو شرایط آبی و دیم و شاخص های تحمل به خشکی نشان داد که شاخص های GMP ،MP و STI مناسبترین شاخص ها برای غربال کردن ژنوتیپ های گندم می باشند. با پلات کردن دو مولفه اول و دوم شاخص های تحمل به خشکی در تجزیه به مولفه های اصلی ژنوتیپ ها در چهار گروه قرار گرفتند. ژنوتیپ های 2، 13، 18 و 19 (ER87/1، ER 86/16، ER86/10 و ER89/2 ) برای هر دو شرایط آبی و دیم مناسب می باشد. ژنوتیپ های 4، 8 ،11، 14 و 15 (آذر، ER 86/10، ER 86/1، ER87/8 و ER87/7) برای کشت در شرایط آبی، ژنوتیپ های 3، 10 و 12 (ER2 WS/14، ER2 WS8 و ER 87/6) جهت کشت در شرایط دیم و ژنوتیپ های 1، 5، 6، 7، 9، 16، 17 و 20 (ER87/13، ER 86/14، ER 2WS/10، ER87/4، ER 87/17، ER 2WS/16، بهار و پیشتاز) در دو شرایط ضعیف می باشند.

Keywords:

تجزیه به مولفه های اصلی , شاخص های تحمل به خشکی , گندم